سوختگی پیکسل یا Burn-in چیست و چطور عمر مفید نمایشگرهای AMOLED را افزایش دهیم؟

پیکسل‌های هر نوع نمایشگر به مرور زمان دچار افت کیفیت می‌شوند و سرانجام به سوختگی پیکسل می‌رسیم. این امر در AMOLED شدیدتر است.

در ادامه با علل و راهکارهای افزایش عمر مفید نمایشگر AMOELD آشنا می‌شویم.

نمایشگرهای AMOLED با توجه به غلظت رنگ عالی، کنتراست بسیار بالا و زاویه دید بسیار خوب در گوشی‌ها و تبلت‌های رده اول زیادی به کار رفته‌اند. سامسونگ در گلکسی‌ اس و گلکسی نوت از این نوع نمایشگرها استفاده می‌کند و دیگر کمپانی‌ها هم به وفور از آن استفاده کرده‌اند. کیفیت و عمر مفید همه‌ی پنل‌ها یکسان نیست اما ویژگی مشترکی که دارند، سوختگی پیکسل در مدت زمان کمتر است. LCD و E-ink به طور متوسط دیرتر دچار سوختگی پیکسل می‌شوند.

قبلاً در مورد انواع عیوب پیکسل و ساب-پیکسل صحبت کردیم:

سوختگی پیکسل چیست و چرا رخ می‌دهد؟

در نمایشگرهای AMOLED تمام پیکسل‌ها در گذر زمان دچار افت کیفیت می‌شوند. هر دیود نوری هم‌زمان با تولید نور خراب می‌شود، دقت رنگش را از دست می‌دهد و هماهنگی آن با دیگر پیکسل‌ها کاهش پیدا می‌کند. در حقیقت پیکسل‌ها همگی به یک اندازه فرسوده نمی‌شوند، به همین جهت است که در بلندمدت، برخی بیش از سایرین افت کیفیت داشته و به جایی می‌رسد که هنگام نمایش یک رنگ خاص، با سایر پیکسل‌ها متفاوت است.

پیکسل‌های ناحیه‌ی استاتوس بار (نوار وضعیت که معمولاً بالای نمایشگر گوشی و زیر تبلت است) و دکمه‌های نرم‌افزاری مثل خانه اولین پیکسل‌هایی هستند که فرسوده می‌شوند. رنگ سفید توسط هر سه ساب-پیکسل آبی، قرمز و سبز ساخته می‌شود و جالب است بدانید که ساب-پیکسل آبی زودتر از سبز فرسوده می‌شود و رنگ قرمز از همه بادوام‌تر است.

فقط AMOLED گرفتار این مشکل نیست، LCD و حتی E-Ink هم به همین وضعیت دچار می‌شود. تفاوت در این است که پس از چه قدر استفاده، نمایشگر دچار پدیده‌ی Burn-in یا سوختگی پیکسل می‌شود. AMOLED کنتراست و غلظت رنگ عالی دارد و زودتر از بقیه دچار مشکل می‌شود.

اصول استفاده از نمایشگر AMOLED

مراحل زیر آغاز راه است:

با توضیحاتی که قبلاً دادیم، کاملاً روشن است که چرا روشنایی کمتر و خاموش شدن زودتر نمایشگر در حالت بی‌کاری، عمر مفید آن را افزایش می‌دهد.

حالت رنگ معکوس یا Color Inversion

اما به راهکار بعدی می‌رسیم که جالب‌تر از بقیه است. زمانی که رنگ مشکی در AMOLED نمایش داده می‌شود، در حقیقت چیزی روشن نیست و نوری وجود ندارد! به همین جهت است که مصرف باتری بسیار کم می‌شود. این مهم را در بررسی نمایشگر گلکسی نوت 4 توضیح دادم و اعداد دقیق را مرور کردم:

بنابراین بهتر است هنگام استفاده از اپلیکیشن‌هایی که بیشتر بخش‌های نمایشگر را با رنگ سفید یا رنگی روشن رنگ‌آمیزی می‌کنند، حالت رنگی معکوس را انتخاب کنیم. متن روشن باشد و پس‌زمینه سفید و این یعنی کاهش مصرف انرژی و افزایش عمر مفید نمایشگر. مسیر زیر را دنبال کنید:

پنهان کردن نوارهای ثابت

همان‌طور که گفته شد اگر برخی پیکسل‌ها همواره رنگی خاص و به خصوص رنگ‌های روشن را نمایش دهند، زودتر دچار سوختگی می‌شوند. بنابراین بهتر است از حالت تمام صفحه‌ که اصطلاحاً Immersive Full-Screen Mode گفته می‌شود استفاده کنید.

در اندروید 4.4 حالت تمام صفحه برای اپ‌های خاص تعریف شده است اما می‌توان اپ‌های خوبی برای پنهان کردن نوار استاتوس و دکمه‌های نرم‌افزاری اندروید پیدا کرد و این کار را برای تمام اپلیکیشن‌ها انجام داد. یکی از بهترین اپ‌ها GMD Immersive است. اپلیکیشنی که نوار استاتوس نوار ناوبری (دکمه‌های خانه، منو و برگشت) اندروید را پنهان می‌کند و هر زمان که لازم باشد می‌توانید با حرکت جاروبی از بالا یا پایین صفحه، نوار مورد نظر را بیرون بکشید. خوشبختانه اپلیکیشن رایگانی است که تبلیغاتی هم نمایش نمی‌دهد. بهتر است همین حالا امتحانش کنید!

دقت کنید که GMD Immersive در پایین صفحه خط قرمزی نمایش می‌دهد ولیکن عمر ساب-پیکسل قرمز بیش از سایرین است، بنابراین باز هم مشکلی وجود ندارد. اگر نسخه‌ی پرو را تهیه کنید، امکان حذف خط قرمز هم وجود دارد.

تغییر رنگ پس‌زمینه

چندی پیش در بررسی راهکارهای کاهش مصرف انرژی به دو نکته‌ی جالب اشاره کردم. اول اینکه استفاده از تصویر پس‌زمینه‌ای که تیره است، مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.

بنابراین اولین روش و بهترین روش استفاده از تصویر کاملاً مشکی است. اپلیکیشن Color قابلیت استفاده از رنگ‌های مختلف به عنوان پس‌زمینه را دارد. رنگ Black با کد #000000 به معنی خاموش مطلق است و بهترین انتخاب محسوب می‌شود.

اما راهکار زیباتری هم داریم. استفاده از رنگ سبز از نظر مصرف انرژی خوب است چرا که چشم انسان به رنگ سبز حساس است و با کمترین میزان مصرف باتری می‌توان نور سبزی که چشم به خوبی تشخیص می‌دهد را تولید کرد. لذا اگر رنگ مشکی خالص مطلوب نیست، از پس‌زمینه‌های سبزرنگ استفاده کنید.

اینتوتک