سخت‌افزار

امروز ای‌ام‌دی با انتشار درایور و نرم‌افزار جدید کارت گرافیک‌هایش از تکنولوژی XConnect برای استفاده‌ی راحت از کارت گرافیک اکسترنال، سخن به میان آورده است. با XConnect استفاده از کارت گرافیک اکسترنال (خارجی) در لپ‌تاپ‌ها استاندارد و متداول می‌شود. در ادامه به معرفی تکنولوژی اکس‌کانکت ای‌ام‌دی می‌پردازیم.

اکنون این خبر جالب رنگ واقعیت به خود گرفته و تکنولوژی XConnect نهایی شده است. اکس‌کانکت کارت گرافیک اکسترنال را با پشتیبانی بایوس و درایور و از طریق تاندربولت 3، مثل کارت گرافیک داخلی سهل‌الاستفاده می‌کند. در واقع کارت گرافیک اکسترنال مثل اغلب وسایل جانبی حالت Plug and Play (نصب و استفاده‌ی سریع) خواهد داشت و نیازی به نصب درایور و نرم‌افزار خاص و حتی خاموش کردن و راه‌اندازی مجدد سیستم نیست.

پیدایش ایده‌ی کارت گرافیک اکسترنال و توانمندی تاندربولت 3 اینتل

در مقاله‌ای که به آن اشاره کردیم، نام چند داک کارت گرافیک اکسترنال ذکر شده است. ایسوس، Dell و ام‌اس‌آی برای افزایش قدرت پردازش گرافیکی لپ‌تاپ‌ها، چاره‌ای جز اضافه کردن کارت گرافیک اکسترنال نمی‌بینند چرا که فضای داخلی و وزن لپ‌تاپ‌ها و اولترابوک‌ها آن قدر کم است که نمی‌توان کارت گرافیکی با سیستم خنک‌کاری قدرتمند و بزرگ درونشان نصب کرد. معمولاً کارت گرافیک‌های رده‌اول وزن بیش از 800 گرم دارند که به هیچ وجه مناسب لپ‌تاپ‌ها نیست.

تسلیشن به معنی تقسیم مثلث‌های مش در گرافیک سه‌بعدی به مثلث‌های بیشتر گفته می‌شود. در ادامه معمولاً با استفاده از نگاشت جابجایی، تکه‌هایی از سطح با توجه به رنگ و بافت برآمده می‌شود. با Tessellation و Displacement Mapping می‌توان سطوح صاف را به سطوح ناهموار و واقعی تبدیل کرد، بدون آنکه مش بسیار پیچیده و سنگین شود و سرعت اجرای بازی را کاهش دهد. در ادامه به مفهوم تسلیشن و نگاشت عمودی و Displacement Mapping یا نگاشت جابجایی می‌پردازیم.

گیگافلاپس به معنی قدرت خام پردازش اعشاری است و معمولاً قدرت خام پردازنده یا کارت گرافیک برای انجام محاسبات اعشاری 32 بیتی (به اختصار FP32) را توصیف می‌کند. FP64 در محاسبات دقیق‌تر کاربرد دارد. در ادامه به مفهوم گیگافلاپس، FP32 و FP64 و اکستنشن‌های برداری که در پردازنده‌های اینتل و AMD وجود دارد و با نام SSE و AVX و FMA شناخته می‌شود، می‌پردازیم.

گیگافلاپس چیست؟ آشنایی با تفاوت FP32 و FP64

فلاپس مخفف Floating Point Operations Per Second و به معنی تعداد اعمال محاسبه‌ی اعشاری در ثانیه است و در حقیقت واحدی استاندارد برای بیان قدرت پردازشی است. گیگافلاپس (یک میلیارد عمل اعشاری در ثانیه) و ترافلاپس (یک بیلیون یا 10 به توان 12 عمل اعشاری در یک ثانیه) در بیان قدرت پردازشی پردازنده‌های امروزی، به کار می‌رود. محاسبه‌ی صحیح یا اینتیجر به این معنی است که اعداد بخش اعشاری ندارند و یا دقت زیادی لازم نیست. 16 بیت برای هر عدد (معادل 2 بایت) به کار می‌رود. اعداد اعشاری یا در واقع اعداد دارای بخش اعشاری (Floating Point)، می‌توانند دقت واحد (32 بیت یا 4 بایت برای هر عدد) و یا دقت مضاعف یا دو برابر یا double precision که معمولاً به آن دابل می‌گویند (برای هر عدد 64 بیت) داشته باشند. بنابراین محاسبه‌ی اعشاری می‌تواند به صورت 32 بیتی یا 64 بیتی باشد و البته حالت 16 بیتی هم در گوشی‌ها و پردازش اعشاری سبک‌تر، کاربرد دارد. در اینتوتک به سه حالت اشاره شده به اختصار FP32 و FP64 و FP16 می‌گوییم. گیگافلاپس بدون ذکر دقت محاسبه، به معنی FP32 است.

رزولوشن اولترااچ‌دی از نظر عرض و ارتفاع، دو برابر فول‌ اچ‌دی است. نمایشگر UHD یا UHD 4K دارای 3840 در 2160 پیکسل است و نسبت تصویر 16 به 9 است. فیلم‌های 4K رزولوشن 4096 در 2160 پیکسلی دارند و نسبت تصویر 19 به 10 است. در ادامه تفاوت این دو مقوله را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم.

رزولوشن 4K چیست؟ چه تفاوتی با اولترااچ‌دی دارد؟

UHD TV یا تلویزیون UHD خود به دو گونه‌ی 2160p یا اولترااچ‌دی 4K و 4320p یا اولترااچ‌دی 8K تقسیم می‌شود. UHD 8K از نظر طول و عرض دقیقاً دو برابر UHD 4K است. در حال حاضر معمولاً منظور از اولترااچ‌دی در تلویزیون‌ها، همان گونه‌ی اول است و به تلویزیون‌های UHD 8K اصطلاحاً 8K گفته می‌شود که البته درست و دقیق نیست. اولترااچ‌دی دقیقاً 4 برابر فول اچ‌دی است. طول و عرض دو برابر شده است و در حقیقت 3840 در 2160 پیکسل وجود دارد. به صورت خلاصه به چنین رزولوشنی 2160p یا UHD و البته Ultra HD می‌گوییم. نام دیگری که مرسوم شده، UHD 4K یا Ultra HD 4K است. UHD و Full HD هر دو نسبت تصویر 16 به 9 دارند و در واقع عرض تصویر تقریباً 1.78 برابر ارتفاع آن است. اولترااچ‌دی معمولاً در عرصه‌ی نمایشگر و تلویزیون و پروژکتور به کار می‌رود. در بخش سبز تصویر زیر، رزولوشن‌های 1080p و 2160p قرار گرفته است اما رزولوشن ویدیوها معمولاً 2K و 4K است یعنی بخش قرمز که اندکی بزرگ‌تر از ناحیه‌ی سبز است. به این ترتیب بالا و پایین ویدیوی 2K که در تلویزیون فول اچ‌دی پخش می‌شود، خالی می‌ماند:

در این مقاله به بررسی پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع در CPUهای اینتل، قدرت پردازشی مدل‌های مختلف و ویژگی‌هایی مثل کوئیک سینک و مجازی‌سازی گرافیکی می‌پردازیم. HD Graphics و Iris پردازنده‌های Core و پنتیوم و سلرون، موضوع اصلی این مطلب است.

پردازنده‌های اینتل برخلاف محصولات AMD، دارای پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع یا به اختصار iGPU هستند. AMD برای پردازنده‌هایی که در کنار خود پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع دارند، نام APU را انتخاب کرده است و لذا CPU و APU در مقال AMD، مفهومی متفاوت دارد اما اینتل به تمام پردازنده‌های با یا بدون گرافیک مجتمع، CPU می‌گوید.

پهنای باند انواع حافظه‌ی DDR3 و DDR4 و GDDR5 و ساختار حافظه، کنترلر حافظه، باس داده، آدرس و دستور و پیکربندی رم دو کاناله و دیگر مشخصات حافظه‌های DRAM در تراشه‌های دستاپی، کارت گرافیک‌ها و سیستم روی چیپ‌های گوشی و تبلت، از موضوعاتی است که در این مقاله مرور می‌کنیم.

با حوصله و دقت ما را همراهی کنید.