در بازی‌های کامپیوتری دو نوع لگ یا تأخیر وجود دارد. نوع اول به دسته بازی مربوط می‌شود، به خصوص دسته بازی بی‌سیم. نوع دوم به اجرا شدن روان و بدون لگ بازی مربوط می‌شود. برای حل مشکل لگ در بازی ها ویندوز 10 یا ویندوز 11 باید سخت‌افزار قوی و مناسب بازی‌های امروزی تهیه کرد. البته افت فریم در سیستم قوی نیز رخ می‌دهد و برای رفع مشکل باید درایور کارت گرافیک و بازی را آپدیت کرد و تنظیمات گرافیکی را تغییر داد.

در ادامه به ۲ نوع لگ در بازی‌های کامپیوتری می‌پردازیم و علت آن را توضیح می‌دهیم.

لگ دسته بازی یا موس و کیبورد و اثر آن در بازی

همان‌طور که در مقدمه اشاره کردیم، لگ زدن و تیک در بازی‌ها صرفاً به ضعیف بودن سخت‌افزار و به خصوص کارت گرافیک و پردازنده مربوط نمی‌شود و حتی شاید مشکلات نرم‌افزاری نظیر درایور کارت گرافیک یا خود بازی نیز علت لگ زدن نباشد بلکه همه چیز به تأخیر ورودی مربوط باشد. منظورمان از ورودی، موس یا کیبورد و یا گیم‌پد است. 

اگر دلیل لگ زدن بازی در کامپیوتر ورودی کاربر باشد، زمانی که دکمه‌ای را فشار می‌دهید، اثر آن را دیرتر از چیزی که فکر می‌کنید در صفحه مشاهده خواهید کرد. به عنوان مثال شاید کلید Space را فشار داده‌اید تا از لبه‌ی پرتگاهی بپرید اما سقوط کرده‌اید چرا که تأخیر کمی بین زدن دکمه و دریافت ورودی توسط کامپیوتر وجود دارد. لگ ورودی معمولاً در موس و کیبورد بی‌سیم یا گیم‌پدهای وایرلس بیشتر است. به همین علت است که تجهیزات گیمینگ گران‌قیمت به شکل باسیم نیز طراحی می‌شود و برخی از گیمرها فقط از وسایل سیمی استفاده می‌کنند در حالی که کار با وسایل بی‌سیم راحت‌تر است.

افت فریم چیست؟ + حل مشکل لگ در بازی ها

توجه کنید که اثر تأخیر در همه بازی‌ها به راحتی حس نمی‌شود. در واقع تأخیری در حد ۵۰ میلی‌ثانیه که یک بیستم ثانیه است، تأخیر بسیار کمی است اما چنین تأخیر کمی در بازی‌های اکشن و شوتر، قابل توجه و شاید زیاد است. بعضی از گیمرهای حرفه‌ای به قدری سرعت عمل دارند که حتی تأخیر بیش از ۲۰ میلی‌ثانیه نیز برایشان آزاردهنده است.

به هر حال اگر گیمر مبتدی هستید و صرفاً برای تنوع و رفع خستگی، گاهی اوقات بازی کامپیوتری انجام می‌دهید، تأخیر در ورودی مسأله‌ی مهمی نیست در حالی که حل مشکل لگ در بازی ها ویندوز 11 یا ویندوزهای قدیمی که علت آن سخت‌افزار ضعیف است، موضوع مهمی است.

افت فریم چیست؟

 

منظور از افت فریم در بازی‌های رایانه‌ای این است که سرعت اجرای بازی هر از گاهی افت شدید داشته باشد و به عنوان مثال به نصف یا یک‌سوم سرعت متوسط برسد.

برخلاف چیزی که کاربران مبتدی تصور می‌کنند، سرعت اجرا شدن بازی معمولاً ثابت نیست، به عنوان مثال در صحنه‌های شلوغ یا صحنه‌هایی که محاسبات فیزیکی که معمولاً وظیفه‌ی پردازنده‌ی اصلی یا CPU است، ناگهان افزایش پیدا می‌کند، سرعت اجرا کمتر می‌شود و در صحنه‌های ساده و خلوت که محاسبات گرافیکی و فیزیکی ساده‌تر است، سرعت اجرا بالا می‌رود. به طور کلی برای اینکه بازی خوب و روان اجرا شود، لازم است که سرعت اجرا بیش از ۵۰ فریم بر ثانیه باشد. اگر سرعت اجرای بازی هر از گاهی به کمتر از ۳۰ فریم بر ثانیه برسد، کاملاً متوجه تیک زدن و افت فریم می‌شوید. علت اصلی افت فریم سخت‌افزار ضعیف و بهینه نبودن بازی است.

در بازی اندروید یا بازی آیفون و بازی‌های کنسولی که برای پلی استیشن و ایکس باکس طراحی می‌شود هم مقوله‌ی کم و زیاد شدن سرعت اجرای بازی وجود دارد. علت افت فریم در بازی اندروید و آیفون و غیره مشابه علت افت فریم در بازی‌های ویندوزی است، به عبارت دیگر اگر بازی بهینه نباشد و همین‌طور سخت‌افزار و به خصوص کارت گرافیک و پردازنده برای اجرا کردن بازی مناسب نباشد، افت فریم به وفور اتفاق می‌افتد.

افت فریم چیست؟ + حل مشکل لگ در بازی ها

بعضی از تنظیمات گرافیکی روی افت فریم اثر زیادی دارد. به عنوان مثال شاید علت لگ زدن بازی ها با وجود سیستم قوی این باشد که قابلیت همگام‌سازی عمودی یا V-Sync در بازی فعال است و به این صورت کار می‌کند که اگر سرعت اجرا کمی کاهش پیدا کرد، فریم ریت را از ۱۰۰ درصد به ۵۰ درصد کاهش می‌دهد. 

حل مشکل لگ در بازی ها با کاهش لگ ورودی

همان‌طور که اشاره کردیم برای کمتر شدن لگ ورودی می‌توانید از وسایل سیمی به جای موس و کیبورد یا گیم‌پد وایرلس استفاده کنید. اگر وسایل وایرلس را می‌پسندند هم چند راهکار و ترفند ساده برای کمتر کردن لگ وجود دارد.

اولین راه حل برای مشکل لگ در بازی ها این است که وسایل وایرلس را از هم دور کنید و به خصوص بین موس و کیبورد و کامپیوتر یا لپ‌تاپ، وسیله‌ی وایرلس دیگری قرار ندهید. به عنوان مثال اگر مودم را کنار کامپیوتر قرار می‌دهید، ممکن است حین دانلود فایل از اینترنت یا حتی انتقال فایل در شبکه وای-فای، تداخل امواج الکترومغناطیسی مشکل‌ساز شود و حرکت موس با پرش و تأخیر عجیبی انجام شود. با دور کردن مودم، احتمالاً مشکل حل می‌شود.

نکته‌ی دیگر این است که برخی وسایل گیمینگ گزینه‌ای برای بهینه‌سازی لگ و تأخیر دارند. به عنوان مثال می‌توانید حالت گیمینگ مانیتور گیمینگ را فعال کنید تا تأخیر ورودی را کاهش دهد و در واقع تصویر سریع‌تر روی مانیتور نمایش داده شود. در ویندوز هم حالتی به اسم Game Mode وجود دارد که پس‌پردازش تصویر برای بهبود کیفیت را غیرفعال می‌کند و در نتیجه فعال کردن آن موجب کاهش تأخیر می‌شود.

غیرفعال کردن V-Sync در بازی‌ها نیز موضوع مهمی است. اما دقت کنید که با غیرفعال کردن این ویژگی، تصویر دچار بریدگی می‌شود که مطلوب نیست. چاره‌ی کار خرید مانیتور یا تلویزیون با پشتیبانی از G-Sync انویدیا یا FreeSync ای‌ام‌دی است که هزینه‌ی بیشتری دارد. ناگفته نماند که در صورت خرید مانیتور با قابلیت فری‌سینک، لازم است که از کابل دیسپلی‌پورت برای اتصال آن به کارت گرافیک استفاده کنید.

افت فریم چیست؟ + حل مشکل لگ در بازی ها

در برخی بازی‌ها گزینه‌های خاصی برای فعال کردن قابلیت کاهش تأخیر وجود دارد، به عنوان مثال تکنولوژی NVIDIA Reflex یا AMD Anti-lag با همین مقصود طراحی شده است و فعال کردن آن توصیه می‌شود.

بهینه کردن تنظیمات گرافیکی و کاهش افت فریم در سیستم قوی

اگر دلیل لگ زدن بازی در کامپیوتر این باشد که بازی بسیار سنگین و گرافیکی است و سخت‌افزار برای اجرا کردن روان آن، قدرت لازم را ندارد، به ناچار باید برخی تنظیمات گرافیکی را کاهش دهید.

به عنوان مثال کاهش رزولوشن بازی از 4K به 1080p موجب افزایش چند برابری سرعت اجرای بازی می‌شود. کاهش کیفیت سایه‌ها و کیفیت رهگیری پرتو یا Ray Tracing نیز کمک زیادی به بهبود سرعت اجرای بازی می‌کند. تنظیمات مربوط به نورپردازی محیطی و آنتی الیاسینگ هم جزو موارد مهم است. اینکه کدام مورد از تنظیمات گرافیکی مهم‌تر است، به بازی بستگی دارد و در واقع تنظیمات گرافیکی در همه‌ی بازی‌ها یکسان نیست.

افت فریم چیست؟ + حل مشکل لگ در بازی ها

گیمرهای حرفه‌ای معمولاً تنظیمات را به قدری کاهش می‌دهند که سرعت اجرای بازی در شلوغ‌ترین صحنه‌ها نیز بالای ۶۰ فریم بر ثانیه باشد و سپس سرعت اجرای حداکثری را به ۶۰ فریم بر ثانیه محدود می‌کنند. به این ترتیب بازی همواره با سرعتی نزدیک به ۶۰ فریم بر ثانیه اجرا می‌شود. البته اگر مانیتوری با نرخ نوسازی ۹۰ هرتز یا ۱۲۰ هرتز و غیره داشته باشید، می‌توانید به جای ۶۰ فریم بر ثانیه، سرعت بالاتری را در نظر بگیرید.

ناگفته نماند که در صورت داشتن مانیتور با قابلیت G-Sync یا FreeSync و فعال کردن آن، نیازی به V-Sync ندارید و بهتر است آن را غیرفعال کنید.

برای حل مشکل لگ در بازی ها ویندوز 7 یا ویندوز 10 و ویندوز 11 لازم است که در مورد بازی موردنظر جستجو و تحقیق کنید و تنظیمات گرافیکی آن را بهینه کنید. طبعاً نصب کردن بسته‌های آپدیت و رفع باگ نیز گام مهمی در حل مشکل است.

در خصوص بازی‌های اندروید و آیفون نیز اگر تنظیمات گرافیکی در بازی پیش‌بینی شده، تنظیمات را کم و بیش کاهش دهید تا سرعت اجرای بازی افزایش پیدا کند.