معرفی پردازنده‌های Ryzen 5000 و بررسی مشخصات و ویژگی‌های مدل‌های برتر

بالاخره نسل جدید پردازنده‌های ای‌ام‌دی که Ryzen 5000 است، معرفی شد. پردازنده‌های جدید از هسته‌هایی با معماری Zen 3 بهره می‌برند که عملکرد بهتری نسبت به Zen 2 دارد. پردازنده‌های این نسل سرعت کلاک بالاتری هم دارند و حتی به سرعت بالاتر از ۵ گیگاهرتز دست پیدا می‌کنند. البته باید منتظر تست‌ها و بنچ‌مارک‌ها باشیم و ببینیم که پردازنده‌های رایزن ۵۰۰۰ در قیاس با پردازنده‌های سری ۱۱ هزار اینتل چقدر سریع هستند.

در این مقاله مدل‌های Ryzen 5000 معرفی شده و مشخصات هر یک از مدل‌ها را بررسی می‌کنیم. با ما باشید.

رقابت AMD با اینتل و پردازنده‌های Ryzen 5000

طبق معمول ای‌ام‌دی پردازنده‌های جدید را در گروه‌های مختلف مخصوص دستاپ و لپ‌تاپ معرفی می‌کند. دسته‌ی EPYC نیز برای دیتاسنترها کاربرد دارد.

طبق معمول قیمت پردازنده‌های AMD رقابتی است و به لحاظ مشخصات، هسته‌های بیشتری نسبت به مدل‌های هم‌قیمت Intel دارند. علاوه بر این مدل‌ها متنوع است و برای بودجه‌های مختلف در نظر گرفته شده است. مدل ۲۹۹ دلاری Ryzen 5 5600X و مدل ۷۹۹ دلاری Ryzen 9 5950X برای نیازهای مختلف طراحی شده‌اند. بنابر ادعای ای‌ام‌دی، عملکرد پردازندههای جدید در همه‌ی حوزه‌ها مشابه و حتی بهتر از محصول اینتل است.

تعداد دستوراتی که در هر سیکل کلاک اجرا می‌شود، در معماری Zen 3 حدود ۱۹ درصد بیش از نسل قبلی است. از طرفی محصولات جدید با لیتوگرافی ۷ نانومتر تولید شده‌اند که توان مصرفی را کاهش می‌دهد و دستیابی به سرعت‌هاتر بالاتر امکان‌پذیر می‌شود. به همین جهت در بازی‌ها و برنامه‌های سبک و سنگین مختلف، عملکرد نسل جدید حتی بهتر از محصولات گران‌تر اینتل است.

اگر اهل بازی هستید، به خاطر داشته باشید که AMD ویژگی جدیدی به اسم Smart Memory Access یا دسترسی هوشمند به حافظه را در معماری کارت گرافیک‌های RX 6000 معرفی کرده است که با بهینه‌سازی انتقال داده بین کارت گرافیک و پردازنده‌ی اصلی، سرعت اجرای بازی‌ها را بیشتر می‌کند. لذا اگر برای سیستم جدید، کارت گرافیک‌های RX 6000 را در نظر دارید، می‌توانید یکی از پردازنده‌های Ryzen 5000 را انتخاب کنید تا عملکرد کمی بهتر شود و البته هزینه‌ی تمام‌شده کاهش پیدا می‌کند.

این در حالی است که اینتل نسل ۱۱ پردازنده‌های Core که Rocket Lake نامیده را در فصل اول ۲۰۲۱ معرفی می‌کند و در چند ماه باقیمانده، رایزن ۵۰۰۰ صرفاً باید با پردازنده‌های نسل ۱۰ رقابت کند. نکته‌ی جالب این است که نسل ۱۱ بنابر اطلاعات فعلی، حداکثر ۸ هسته‌ای است. پیشرفت IPC بیش از ۱۰ درصد است اما به نظر نمی‌رسد که اینتل بتواند برتری خوبی نسبت به ای‌ام‌دی کسب کند.

بررسی مشخصات پردازنده‌های Ryzen 5000

در جدول زیر مشخصات پردازنده‌های میان‌رده و رده‌اول شامل قیمت، تعداد هسته و تعداد تردهای پردازشی، سرعت کلاک در حالت عادی و سرعت کلاک در حالت بوست، توان طراحی حرارتی و مقدار حافظه‌ی کش لیست شده است. مقایسه کنید:

برترین مدل که حدود ۸۰۰ دلار قیمت‌گذاری شده، یک غول ۱۶ هسته‌ای است که سرعت برخی از هسته‌های آن در حالت بوست به ۴.۹ گیگاهرتز نیز می‌رسد. کش سطح سوم این مدل ۶۴ مگابایت است و با وجود این تعداد هسته و این مقدار کش، توان مصرفی آن در حد ۱۰۵ وات است! این توان مصرفی پایین به دلیل استفاده از لیتوگرافی ۷ نانومتری و بهینه‌سازی‌های معماری Zen 3 است. ای‌ام‌دی برای مدل‌های رده‌اول سری ۵۰۰۰، کولینگ ارایه نمی‌کند چرا که اغلب افراد برای این نوع پردازنده‌ها، سیستم خنک‌کاری خوبی خریداری می‌کنند و نیازی به سیستم خنک‌کاری ساده و کوچک ندارند. البته می‌توانید سیستم خنک‌کاری مایع پیشنهادی ای‌ام‌دی را خریداری کنید که هزینه‌ی مجزا دارد.

پردازنده‌های Ryzen 5000 برای بهینه شدن سرعت پی‌سی‌آی اکسپرس، از PCIe 4.0 نیز پشتیبانی می‌کنند در حالی که پردازنده‌های فعلی اینتل که سری ۱۰ هزار است، از این رابط پشتیبانی نمی‌کنند و به PCIe 3.0 محدود می‌شوند.

شاید تصور کنید که عملکرد هر هسته ضعیف‌تر از محصولات اینتل است و صرفاً تعداد هسته‌ها زیاد است. به عنوان مثال اگر در بازی خاصی از ۲ الی ۴ هسته‌ی پردازنده استفاده شود، سرعت اجرای بازی به خوبی سیستمی که پردازنده‌ی ۱۰ هسته‌ای Core i9-10900K با ۱۰ هسته‌ی قدرتمند در آن نصب شده، نیست. اما بنچ‌مارک‌ها نشان می‌دهد که ای‌ام‌دی پیشرفت خوبی داشته و زمانی که رزولوشن اجرای بازی به 4K می‌رسد، Ryzen 9 5950X حتی سریع‌تر از رقیب گران‌قیمت خویش است.

طبعاً در بازی‌ها و برنامه‌هایی که هسته‌های بیشتر یک مزیت اساسی محسوب می‌شود، مدل ۱۶ هسته‌ای ای‌ام‌دی برتری جالب توجهی خواهد داشت. پردازنده‌ی بعدی Ryzen 9 5900X هم ۱۲ هسته‌ای است و سرعت آن حداکثر به ۴.۸ گیگاهرتز می‌رسد. حتی این مدل هم در بازی‌ها از Core i9-10900K سریع‌تر عمل می‌کند.

مدل میان‌رده‌ی این نسل، Ryzen 5600X است که ۶ هسته‌ای است و قیمت آن حدود ۳۰۰ دلار است. توان مصرفی این مدل از پردازنده‌ی Ryzen 5 3600XT کمتر است. ۶۵ وات در مقابل ۹۵ وات، و این در حالی است که عملکرد بهتری دارد و تعداد هسته‌ها مشابه است. روشن است که معماری Zen 3 صرفاً برای بهبود سرعت پردازش طراحی نشده است.

اینتل مدلی با این قیمت ندارد اما Core i7-10700K که در بازی‌ها و برنامه‌های سبک، کندتر از این مدل است، با قیمت ۳۷۵ دلار به فروش می‌رسد. البته این مدل ۲ هسته بیشتر دارد و شاید در برنامه‌ها و بازی‌های سنگین، برتری داشته باشد. اما ای‌ام‌دی برای رقابت با این مدل، Ryzen 7 5800X که ۸ هسته‌ای است را در نظر گرفته است که ۴۵۰ دلاری است. لذا مزیت Core i7-10700K در این محدوده‌ی قیمت حفظ می‌شود مگر آنکه مدل معرفی نشده‌ی Ryzen 7 5700X این خلاء را پر کند.

در حال حاضر اگر بخواهید پردازنده‌ی ارزان و خوش‌قیمت خریداری کنید، بهترین انتخاب سری ۵۰۰۰ ای‌ام‌دی نیست چرا که سری ۳۰۰۰ با افت قیمتی که در گذر زمان داشته، به نسبت هزینه، عملکرد خوبی دارد. البته این تا زمانی است که مدل‌های رده‌پایین و ارزان سری رایزن ۵۰۰۰ معرفی شود. در آن زمان باید قیمت‌ها و عملکرد را مقایسه کرد.

ویژگی‌ها و مشخصات مهم سری Ryzen 5000

• بهبود عملکرد در بازی‌ها
• مدل‌هایی با هسته‌های متعدد حتی ۱۶ هسته
• فرآیند ساخت ۷ نانومتری (بخش I/O با لیتوگرافی ۱۲ نانومتری ساخته شده است)
• معماری Zen 3 با ۱۹ درصد بهبود IPC
• پیشرفت ۲۴ درصدی نسبت به پردازنده‌های نسل قبل
• افزایش سرعت کلاک و نزدیک شدن به سرعت ۵ گیگاهرتز
• کاهش سرعت کلاک پایه در همه‌ی مدل‌ها برای بهینه‌سازی توان مصرفی و در عین حال حفظ عملکرد در حد نسل قبل
• استفاده از ۳۲ مگابایت کش L3 یکپارچه برای هر واحد ۸ هسته‌ای
• افزایش حدود ۵۰ دلاری قیمت‌ها
• عدم وجود فن و هیت‌سینک در بسته‌بندی مدل‌های رایزن ۹ و رایزن ۷
• نصب روی مادربوردهایی با سوکت AM4
• عدم نیاز به مادربوردهایی با چیپ‌ست جدید و سازگاری با مادربوردهای فعلی با چیپ‌ست‌های سری ۵۰۰ و حتی سازگاری آزمایشی با چیپ‌ست‌های سری ۴۰۰

پردازنده‌های رقیب اینتل و ای‌ام‌دی

اگر به دنبال خرید پردازنده‌های هم‌قیمت محصول Intel هستید، می‌توانید از جدول زیر برای مقایسه کردن قیمت و مشخصات پردازنده‌ها استفاده کنید:

tomshardareاینتوتک