حین انتخاب پردازنده و جمع کردن کیس کامپیوتر، ممکن است بخواهید یکی از پردازنده‌های چند سال اخیر ای‌ام‌دی که با عنوان Ryzen معرفی می‌شوند را خریداری کنید. پردازنده‌های رایزن از نظر رده‌بندی عملکرد و قیمت، به دسته‌هایی مثل Ryzen 3 و رایزن ۵ و رایزن ۷ تقسیم می‌شوند. در نام مدل‌های پسوندهایی با معنی خاص وجود دارد. یکی از سوالات رایج کاربران این است که تفاوت پردازنده Ryzen با Ryzen PRO چیست؟ آیا سرعت پردازنده فرق دارد یا امکانات متفاوتی دارد؟
در این مقاله به تفاوت پردازنده رایزن با رایزن پرو می‌پردازیم و به این سوال پاسخ می‌دهیم که برای یک کاربر معمولی، رایزن پرو بهتر است یا پردازنده رایزن معمولی؟ با ما باشید.
پردازنده ryzen چیست؟
شاید در چند سال اخیر مدل‌های پردازنده که توسط AMD رونمایی شده را بررسی نکرده باشید و با دیدن عبارت Ryzen تعجب کنید، به خصوص در بازار ایران که بیشتر افراد هوادار پردازنده‌های اینتل هستند. حتی بعضی از کاربران مبتدی که آشنایی خاصی با کمپانی اینتل و ای‌ام‌دی ندارند، در مورد تفاوت پردازنده ryzen و core سوال می‌کنند.
پردازنده Ryzen مدل‌های بسیار متنوعی دارد که همگی در چند سال اخیر معرفی شده است. قبل از آن پردازنده‌های ای‌ام‌دی با عبارت‌هایی مثل FX و قبل از آن با عبارت‌هایی مثل Phenom و Athlon معرفی میشد اما در سال‌های اخیر از رایزن استفاده می‌شود. رایزن‌ها چندین نسل مختلف دارند و هر نسل نسبت به نسل قبلی از نظر عملکرد و سرعت کلاک و کش و به طور کلی معماری، کمی متفاوت است.
هر نسل از پردازنده‌های Ryzen شامل چند مدل ضعیف، متوسط، قوی و حرفه‌ای است. مدل‌های رده‌پایین هر نسل در گروه Ryzen 3 قرار می‌گیرند و پردازنده Ryzen 7 نیز مدل‌های برتر در یک نسل است.
اگر قصد انجام مقایسه ryzen 5 با core i5 یا مقایسه ryzen 5 با core i7 دارید، به نسل پردازنده‌ی اینتل و ای‌ام‌دی توجه کنید. معمولاً هر نسل از پردازنده‌هایی این دو کمپانی، از نظر قیمت و عملکرد نزدیک هستند و البته ای‌ام‌دی قیمت‌های پایین‌تری در نظر می‌گیرد و صرفه‌ی اقتصادی خرید پردازنده‌ی ای‌ام‌دی و به خصوص پردازنده Ryzen بهتر است.
در مورد پردازنده‌های اینتل مدت‌هاست که از کلمه‌ی Core استفاده می‌شود و پردازنده‌های Core رده پایین با کلمه‌ی Core i3 مشخص می‌شوند و مدل‌های قوی‌تر نیز با i7 یا i9 مشخص می‌شود.
فرق پردازنده Ryzen PRO با رایزن معمولی چیست؟
پردازنده‌های Ryzen PRO در حقیقت پردازنده‌هایی برای کاربردهایی که امنیت مهم است، طراحی شده‌اند و کاربری سازمانی و دیتاسنتر و هاست و سرور دارند. در پردازنده رایزن پرو، امکاناتی برای رمزگذاری داده‌ها وجود دارد و لذا برای مقابله با حملات هکرها، پردازنده رایزن پرو گزینه‌ی بهتری است.
AMD در طراحی پردازنده‌های رایزن پرو چندین لایه‌ی امنیتی در نظر گرفته است که شامل تکنولوژی‌هایی مثل Shadow Stack و Secure Processor و Memory Guard می‌شود. این ویژگی‌های امنیتی هم برای حفظ امنیت در برابر حملات سایبری مفید است و هم برای حفظ حریم خصوصی و امنیت اطلاعات در سیستم‌های یک سازمان مفید است.
لایه‌ی امنیتی دیگری که در صورت استفاده از پردازنده‌های خاصی از AMD و کوآلکام قابل استفاده است، از پردازنده‌ی امنیتی Microsoft Pluton و بسته امنیتی ویندوز ۱۱ تشکیل می‌شود. این لایه‌ی امنیتی از سرقت کلید رمزگذاری و سرقت اطلاعات، اجرا شدن کدها و دستورات خاص و اطلاعات اکانت‌ها جلوگیری می‌کند.
پردازنده Ryzen PRO از نظر سرعت و عملکرد چه فرقی با Ryzen دارد؟
اگر قابلیت‌های امنیتی رایزن پرو را کنار بگذاریم، عملکرد هر هسته از پردازنده‌ی رایزن پرو با سرعت کلاک برابر با یک هسته‌ی پردازنده‌ی رایزن، تقریباً یکسان است و در واقع حتی ۱ تا ۳ درصد ضعیف‌تر است! بنابراین اگر تعداد هسته‌ها و سرعت دو مدل پردازنده رایزن و رایزن پرو یکسان باشد، برای یک کاربر عادی فرقی نمی‌کند که کدام مدل را بخرد. البته قیمت پردازنده رایزن پرو بالاتر است و به همین جهت کاربر در نهایت پردازنده‌ی معمولی رایزن را خریداری می‌کند.
صرف‌نظر از هزینه، دو مزیت متوجه پردازنده‌های رایزن است:
نکته‌ی اول این است که در بازار سخت‌افزار معمولاً پردازنده‌های سری Threadripper PRO که هسته‌های زیادی دارند، یافت می‌شود در حالی که مدل‌هایی با ۶ یا ۸ هسته و با عنوان Ryzen PRO، چندان متنوع و متداول نیست. علت این است که کاربران عادی برای سیستم گیمینگ یا حرفه‌ای خویش، معمولاً پردازنده‌ی ۶ یا ۸ هسته‌ای بدون قابلیت‌های امنیتی پیشرفته خریداری می‌کنند.
نکته و مزیت دوم این است که پردازنده‌های Ryzen PRO برای اورکلاک کردن مناسب نیستند و در واقع ای‌ام‌دی در طراحی این پردازنده‌ها، پایداری عملکرد را در اولویت قرار داده است. اغلب پردازنده‌های رایزن پرو از نظر ضریب کلاک پایه، مثل پردازنده‌های معمولی رایزن آنلاک شده نیستند، البته مدل‌هایی مثل سری Threadripper PRO این قابلیت را دارند.
پردازنده گرافیکی در پردازنده‌های Ryzen و رایزن پرو
در اغلب پردازنده‌های رایزن پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع موجود است و اگر قصد خرید سیستم گیمینگ یا کارهای گرافیکی سنگین نداشته باشید، نیازی به خرید کارت گرافیک نیست و همین پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع برای کارهای روزانه کفایت می‌کند.
بعضی از مدل‌های پردازنده‌های Ryzen PRO نظیر سری Threadripper PRO و همین‌طور مدل‌های قدیمی نسل ۲ نظیر Ryzen 7 2700X PRO فاقد گرافیک مجتمع است. در این صورت خرید کارت گرافیک ضروری است.
در پایان یادآوری می‌کنیم که پاسخ یک سوال کلی مثل این سوال که پردازنده ryzen بهتر است یا core، روشن نیست و ممکن است بعضی از مدل‌های پردازنده‌های اینتل از بعضی مدل‌های رایزن به صرفه‌تر باشد و بعضی اوقات وضعیت برعکس باشد. هزینه‌ی مادربورد و کولینگ موردنیاز را هم باید در نظر گرفت، به همین علت مقایسه کردن پیچیده می‌شود و انتخاب پردازنده و مادربورد و کولینگ برای کیس سخت می‌شود.
توجه کنید که در مورد پردازنده‌های رایزن پرو نیز مقایسه کردن با پردازنده‌های خاصی که اینتل برای کاربردهای سازمانی طراحی می‌کند، صحیح است.
howtogeekاینتوتک