این روزها تقریباً همه افراد، پیر و جوان و حتی کودکان با کلمه وای-فای آشنایی دارند، وای-فای یک راهکار ارتباط وایرلس است که بیشتر افراد برای اتصال گوشی و تبلت و لپ‌تاپ به شبکه و اینترنت استفاده می‌کنند. البته در شرکت‌ها و سازمان‌ها از وای-فای برای شبکه کردن و دسترسی به تجهیزات تحت شبکه نظیر پرینتر وایرلس و دوربین مدار بسته استفاده می‌شود.
شاید قبل از خرید مودم با وای فای ۶ یا روتر وای فای ۶ می‌خواهید در مورد سرعت و ویژگی‌های آن بدانید یا فرضاً برایتان سوال است که WiFi 6 چیست و چه تفاوت وای فای 6 با نسلهای قبل چقدر است، در این صورت ادامه این مقاله را مطالعه کنید تا به پاسخ سوالات خودتان برسید.
تفاوت وای فای 6 با نوع سرویس اینترنت
خلاصه بگوییم: معمولاً منظور کاربران مبتدی از خرید وای-فای، خرید مودم با قابلیت اتصال گوشی و تبلت و لپ‌تاپ برای سرویس ADSL یا سرویس اینترنت ایرانسل و همراه اول و مانند آن است.
وای-فای یک راهکار ارتباط بی‌سیم معروف و پرکاربرد است که نسخه‌های مختلفی دارد. البته کاربران مبتدی که با اصطلاحات دنیای فناوری آشنایی زیادی ندارند، ممکن است در مورد خرید وای فای ۶ یا خرید مودم وای-فای سوال کنند، منظور این افراد خرید مودمی است که از وای-فای نسل ۶ بهره می‌برد.
دقت کنید که مودم یا روتری که وای-فای دارد، ممکن است از طریق خط تلفن و پروتکل ADSL به اینترنت متصل باشد یا از روش‌های وایرلس نظیر اینترنت سیم‌کارت استفاده کند. علاوه بر این مودمی که سیم‌کارتی است، ممکن است دارای باتری و پرتابل باشد یا از نوع ثابت و نیازمند اتصال آداپتور باشد.
آشنایی با ورژن های وای فای
خلاصه بگوییم: وای فای 6 که در سال 2019 معرفی شده، با نام کامل 802.11ax نیز شناخته می‌شود. هر نسل وای-فای از نظر سرعت و امکانات و قابلیت‌ها پیشرفته‌تر از نسل قبل است.
اولین نسخه وای-فای در سال 1999 با عنوان 802.11b رونمایی شده و در گذر زمان سرعت و امنیت و قابلیت‌های آن توسعه پیدا کرده است. در حال حاضر سرعت و امنیت وای-فای و همین‌طور سادگی استفاده از آن بسیار عالی است و تقریباً همه کاربران وسایل هوشمند و انواع محصولات کامپیوتری، هر روز از وای-فای استفاده می‌کنند.
در گذشته در تعریف مشخصات و ویژگی‌های هر نسل از پروتکل وای-فای، از عبارت‌های نامفهوم استفاده میشد، به عنوان مثال Wi-Fi 802.11ac که از دو باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز و 5 گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند را در نظر بگیرید، عبارت 802.11ac عجیب و نامفهوم به نظر می‌رسد و فرد با دیدن آن، به راحتی متوجه نمی‌شود که حداکثر سرعت پشتیبانی شده و امکانات و قابلیت‌ها چگونه است. به همین جهت بعدها نام این نسل وای-فای به Wi-Fi 5 تغییر کرد و در نام‌گذاری نسخه‌های بعدی نیز از عدد استفاده شده است.
خوشبختانه در برخی وسایل و سیستم عامل‌ها، در کنار علامت و آیکون وای-فای، نسخه آن نمایش داده می‌شود و برای فهمیدن ورژن وای-فای نیازی به جستجو در گوگل یا نگاه کردن به جعبه و مشخصات محصول نیست.
- نسخه 4 وای-فای یا Wi-Fi 802.11n در سال 2009 معرفی شد و ویژگی جدید و مهم آن، MIMO بود.
- ۵ سال بعد وای-فای ۵ با یک تغییر مهم یعنی MU-MIMO و پشتیبانی از پهنای باند ۱۶۰ مگاهرتز معرفی شد.
- وای فای 6 یا 802.11ax نیز در سال 2019 معرفی شده که از رمزگذاری پیشرفته‌تر و امن‌تر با پروتکل WPA3 پشتیبانی می‌کند و ویژگی مهم دیگری که دارد، OFDMA است.
- نسل بعدی وای-فای که وای فای 6E است، در سال 202 معرفی شد. این نسل از باند فرکانسی ۶ گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند. لذا با خرید مودم WiFi 6E از حداکثر سرعت بالاتری بهره‌مند می‌شوید، البته به شرط اینکه موانع ضخیم و فلزی را سد راه ارتباط بی‌سیم وسایل نکنید.
- در سال 2024 نسخه بعدی که 802.11be یا وای فای 7 است، معرفی شده و ویژگی مهم آن پشتیبانی از پهنای باند 320 مگاهرتز است.
WiFi 6 چیست؟
خلاصه بگوییم: وای فای 6 در سال 2019 با هدف بهبود سرعت ارتباط وایرلس و ارتباط هم‌زمان با تعداد بیشتری وسیله و همین‌طور کاهش تأخیر شبکه و کاهش مصرف باتری و بهبود امنیت با رمزگذاری WPA3 معرفی شده است.
برای کسانی که شبکه سریع نیاز دارند، مهمترین تفاوت وای فای 6 با وای-فای 5 سرعت است که حداکثر ۴۰ درصد بیشتر شده است. این افزایش سرعت با بهینه‌سازی اینکدینگ داده‌ها امکان‌پذیر شده است که به پردازش پیچیده‌تری نیاز دارد و لذا خرید مودم WiFi 6e یا مودم WiFi 6 معمولاً گران‌تر تمام می‌شود. حتی اگر باند فرکانسی 2.4 گیگاهرتز را برای شبکه کردن انتخاب کرده باشید هم سرعت وای-فای 6 بیشتر از نسل قبلی است.
در صورت خرید مودم یا روتر وای فای 6E می‌توانید از باند فرکانسی ۶ گیگاهرتز نیز استفاده کنید و با این کار تداخل الکترومغناطیسی بین وسایل بی‌سیم کاهش پیدا می‌کند ولیکن دقت کنید که نفوذ امواج 2.4 گیگاهرتز بهتر است و لذا در صورت وجود موانع ضخیم نظیر دیوار، این باند فرکانسی گزینه بهتری است و سرعت بالاتری حاصل می‌شود.
سرعت وای-فای 6 در حالتی که تعداد وسایل متصل شده زیاد باشد، کمتر افت پیدا می‌کند. بنابر اعلام کمپانی اینتل، اگر تعداد وسایل متصل شده از ۵ به ۲۵ عدد افزایش پیدا کند، سیگنال وای-فای ۵ حدود ۸۰ درصد تضعیف می‌شود در حالی که وای فای 6 فقط ۲۰ درصد افت نشان می‌دهد. لذا وای-فای ۶ برای محیط‌های شلوغ گزینه‌ی مناسب‌تری است.
پیش‌تر به ویژگی OFDMA اشاره کردیم، OFDMA یا Orthogonal Frequency Division Multiple Access به این معنی است که وای-فای ۶ هر کانال ارتباط وایرلس را به تعداد زیادی کانال تقسیم می‌کند و هر از کانال زیرمجموعه برای ارتباط با تعدادی از وسایل بی‌سیم استفاده می‌شود. لذا وای-فای ۶ در ارتباط بی‌سیم با تعداد بیشتری وسیله، عملکرد خوبی دارد.
به قابلیت MU-MIMO اشاره کردیم، منظور از این قابلیت، ارتباط هم‌زمان مودم یا روتر وایرلس با وسایل و پاسخ‌گویی وسایل به صورت هم‌زمان با مودم است. در واقع در Wi-Fi 5 امکان ارتباط هم‌زمان وجود دارد ولیکن وسایل بی‌سیم نمی‌توانند در یک لحظه به صورت هم‌زمان به مودم پاسخ بدهند در حالی که در وای-فای ۶ این قابلیت وجود دارد.
وای-فای 6 قابلیتی به اسم Target Wake Time یا TWT دارد که مصرف باتری را کاهش می‌دهد. شیوه‌ی کار TWT این است که مودم یا روتر به دیوایسی مثل گوشی یا تبلت، زمان دقیق به خواب رفتن و فعال شدن برای دریافت اطلاعات بعدی را اطلاع می‌دهد. لذا وای-فای مدت زمان بیشتری در حالت کم‌مصرف باقی می‌ماند و مصرف باتری کاهش پیدا می‌کند.
امنیت و ضدهک بودن وای فای 6
خلاصه بگوییم: وای-فای 6 امنیت بالاتری دارد اما ضدهک نیست، اگر پسورد ساده انتخاب کنید و تنظیمات امنیتی را بررسی نکنید، خط هک و سرقت اطلاعات وجود دارد.
یکی از اهداف مهم در طراحی نسخه‌های جدید استاندارد وای-فای این است که امنیت بالاتر باشد. البته استفاده از واژه ضدهک چیزی است که در میان افراد مبتدی مرسوم است و در واقع اگر نکات امنیتی را رعایت نکنیم، همواره خطر لو رفتن پسورد وای-فای و دسترسی دیگران به شبکه و اطلاعات ما وجود دارد. اما به هر حال یکی از شرایط دریافت گواهی وای-فای 6 این است که وسایل از رمزگذاری با پروتکل امن‌تر WPA3 پشتیبانی کنند و این موجب افزایش امنیت می‌شود.
فرق WPA3 با WPA2 چیست؟
- پسوردهای ساده و ضعیف با حملات بروت فورس یا کشف پسورد، دشوارتر کشف می‌شوند.
- در صورت استفاده از شبکه‌های وای فای عمومی، ترافیک اینترنت رمزگذاری می‌شود.
- امکان استفاده از رمزگذاری قوی‌تر برای کاربران سازمانی وجود دارد.
فراموش نکنید که برای امنیت بالاتر می‌توانید از روش اتصال سیمی یا به عبارت دیگر کابل LAN استفاده کنید.
قیمت روتر وای فای 6 چقدر است؟
خلاصه بگوییم: مودم وای فای ۶ چند برابر گران‌تر از مودم‌های ارزان وای-فای ۵ است و معمولاً خرید آن به کاربران خانگی و شرکت کوچک توصیه نمی‌شود مگر آنکه سرعت و امنیت بالاتر، ضروری باشد.
به طور کلی زمانی که هر نسخه جدید استاندارد وای-فای معرفی می‌شود، در اولین ماه‌ها تعداد وسایلی که از آن پشتیبانی می‌کنند، زیاد نیست و ممکن است قیمت‌ها بسیار بالا و غیرواقعی باشد. نکته‌ی دیگر این است که قیمت مودم وای فای 6 و روترهای وایرلسی که از WiFi 6 پشتیبانی می‌کنند، بسیار متنوع است. به عنوان مثال مودم‌های خاص گیمینگ یا مودم‌هایی با آنتن‌های متعدد برای شبکه‌های وسیع سازمانی یا مودم‌هایی با قابلیت‌های خاص، گران‌تر از مودم‌های ساده برای کاربران خانگی و ادارات کوچک است. این تنوع در مودم و روتر وای فای 5 و نسلهای قبلی نیز دیده می‌شود.
در سال 2024 که ۵ سال از معرفی وای-فای ۶ گذشته، قیمت‌ها منطقی شده است اما هنوز هم هزینه‌ای که برای خرید مودم WiFi 6 یا خرید مودم wifi 6e صرف می‌کنید، به مراتب بیشتر از مودم‌های ارزانی است که از وای-فای 5 بهره می‌برند. به عنوان مثال خرید یک مودم ADSL با کمتر از ۱ میلیون تومان بودجه امکان‌پذیر است در حالی که معمولاً ارزان‌ترین روتر و مودم با قابلیت وای فای 6 قیمتی بیش از ۴ میلیون تومان دارد.
اینتوتک