چند سال از معرفی اولین داک کارت گرافیک اکسترنال گذشته است و مزایا و معایب کارت گرافیک اکسترنال برای گیمرها روشن است. از مزایای آن می‌توان به قابلیت حمل و اتصال ساده به انواع کامپیوتر و لپ‌تاپ دارای پورت سریع تاندربولت اشاره کرد و از معایب آن می‌توان پایین‌تر بودن عملکرد کارت گرافیک نسبت به کارت گرافیکی که داخل کیس کامپیوتر نصب شده و البته هزینه‌ی آن اشاره کرد.

برای بهبود عملکرد و سرعت کارت گرافیک اکسترنال، می‌توان از داک کارت گرافیک اکسترنال با پورت تاندربولت ۵ استفاده کرد. اخیراً تعدادی از محصولات با این پورت سریع معرفی شده است. در ادامه به مزایای تاندربولت ۵ و مقایسه سرعت آن با تاندربولت ۴ می‌پردازیم. با اینتوتک همراه باشید.

اگر در مورد آموزش نصب کارت گرافیک اکسترنال تحقیق کرده باشید، با پورت تاندربولت آشنا شده‌اید. در واقع داک کارت گرافیک اکسترنال به پورت تاندربولت متصل می‌شود و اگر لپ‌تاپ یا مادربورد شما چنین پورتی نداشته باشد، خرید کارت گرافیک اکسترنال گیگابایت، ایسوس، ریزر و غیره، تصمیم اشتباهی است.

تاندربولت چیست؟

روی بعضی از لپ‌تاپ‌ها و مادربوردهای رده اول پورتی به اسم Thunderbolt موجود است که ظاهر آن درست شبیه به USB C است اما کنترلر به کار رفته در این پورت، تاندربولت است که سرعت بالاتری نسبت به USB معمولی دارد. البته تاندربولت نیز مثل USB، نسخه‌های مختلف دارد و سرعت نسخه‌های قدیمی آن، کمتر است.

برای اینکه کارت گرافیک با حداکثر توان خود کار کند و بازی‌ها با حداکثر سرعت ممکن اجرا شود، لازم است که رابطه‌ی بین کارت گرافیک اکسترنال تا جایی که ممکن است، سریع باشد و تأخیر نیز کمتر باشد. در بررسی کارت گرافیک اکسترنال اثبات شده که سرعت تاندربولت ۳ به قدری نیست که عملکرد کارت گرافیک‌های رده‌اول و گران‌قیمت امروزی را محدود نکند! تاندربولت ۴ نیز به لحاظ سرعتی درست مثل تاندربولت ۳ است و عملاً مزیتی برای کارت گرافیک اکسترنال ایجاد نمی‌کند.

شاید به لحاظ عملکرد و قیمت، خرید کارت گرافیک اکسترنال EXP GDC یا مدل‌هایی با پورت خاص بهتر باشد اما استفاده از پورت تاندربولت، ساده‌ترین راهکار است. اکنون با معرفی اولین داک‌های مجهز به تاندربولت ۵، شاید نگاه گیمرها و انتخابشان تغییر کند. سرعت تاندربولت ۵ معادل ۱۲۰ گیگابیت بر ثانیه است که سه برابر بیش از سرعت ۴۰ گیگابیت بر ثانیه‌ای نسخه‌های قبلی است. البته این سرعت برای حالتی است که انتقال داده در یک جهت باشد. در صورت انتقال دیتا در دو جهت، سرعت این پورت به ۸۰ گیگابیت بر ثانیه می‌رسد. لذا در صورت استفاده از این پورت در داک کارت گرافیک اکسترنال، سرعت آن حداکثر ۸۰ گیگابیت بر ثانیه خواهد بود که ۲ برابر تاندربولت ۳ و ۴ است.

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

سرعت تاندربولت در قیاس با USB بسیار بالاتر است. همان‌طور که در نمودار فوق مشاهده می‌کنید، سرعت USB 3 بسته به نوع کنترلر آن، ۵ یا ۱۰ و یا ۲۰ گیگابیت بر ثانیه است. سرعت USB 4.0 نیز  به طور معمول ۲۰ گیگابیت بر ثانیه است.

اگر انتخاب شما داک با پورت تاندربولت ۵ نیست، می‌توانید مدل‌هایی مثل داک کارت گرافیک Minisforum DEG1 را خریداری کنید. این داک از پورت خاصی به اسم OCuLink بهره می‌برد که سرعت آن حداکثر ۶۴ گیگابیت بر ثانیه است. عددی که بیش از سرعت تاندربولت ۳ و ۴ است و کمتر از تاندربولت ۵. این داک خوش‌قیمت با کارت گرافیک‌های زیادی سازگار است و قیمت آن حدود ۱۳۰ دلار است. البته هزینه‌ی پاور و کارت گرافیک را فراموش نکنید.

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

 

داک کارت گرافیک اکسترنال با پورت تاندربولت ۵

نحوه اتصال کارت گرافیک اکسترنال به لپ تاپ یا مادربورد با پورت Thunderbolt 5 درست مثل نسخه‌های قبلی و بسیار ساده است. 

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

استفاده از تاندربولت ۵ برای انتقال داده و انتقال تصویر نیز مزیت‌های خاص خود را دارد چرا که به هر حال سریع‌تر از نسخه‌های قبلی است. به عنوان مثال می‌توانید چند مانیتور با رزولوشن 8K را به سیستم متصل کنید در حالی که تاندربولت ۳ و ۴، از اتصال ۲ مانیتور 4K پشتیبانی می‌کنند. 

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

کارت گرافیک اکسترنال ایسوس سری XG Mobile جزو اولین محصولات با پورت تاندربولت 5 است. البته به جز پورت‌های ویدیویی HDMI 2.1 و DisplayPort 2.1، چند پورت USB A نیز روی آن موجود است و می‌توان از آن به عنوان یک داک برای عموم کاربردها استفاده کرد. این داک حداکثر از کارت گرافیک RTX 5090 Mobile پشتیبانی می‌کند که در میان کارت گرافیک‌های لپ‌تاپی، قوی‌ترین محصول امروزی است.

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

قیمت کارت گرافیک اکسترنال ایسوس بسته به مدل کارت گرافیک متفاوت است. برای RTX 5090 Mobile لازم است که ۲۲۰۰ دلار هزینه کنید و برای RTX 5070 Ti نیز ۱۲۰۰ دلار قیمت در نظر گرفته شده است.

داک کارت گرافیک اکسترنال Studio-G 850 محصولی از برند Sparkle است که از تاندربولت 5 و پاور 850 واتی با کانکتور 12VHPWR بهره می‌برد. لذا می‌توانید کارت گرافیک‌های پرمصرف و گران‌قیمت انویدیا را روی آن نصب کنید. چند پورت USB و پورت اترنت برای شبکه کردن نیز روی آن دیده می‌شود و رقیب خوش‌قیمتی برای داک XG Mobile 2025 ایسوس است. این مزیت که می‌توانید به سادگی کارت گرافیک را تعویض کنید و ارتقا دهید را فراموش نکنید.

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

محصول دیگر با پورت جدید تاندربولت 5، داک Winstars WS-GTD01 است که ۳ پورت تاندربولت 5 و ۳ پورت USB و پورت اترنت ۵ گیگابیت بر ثانیه‌ای دارد ولیکن روی آن پاور نصب نشده است.

متأسفانه تعداد مادربوردها و لپ‌تاپ‌هایی که از پورت سریع تاندربولت 5 بهره می‌برد، کم است و قبل از خرید سیستم جدید، باید کمی صبر کنید تا کاربرد تاندربولت لااقل در محصولات گیمینگ و رده‌اول، گسترده‌تر شود. اما ۲ نکته‌ی مهم:

تاندربولت ۵ با نسخه‌های قبل سازگار است و این یعنی اگر داک کارت گرافیک اکسترنال شما تاندربولت ۵ داشته باشد، می‌توانید آن را به تاندربولت ۳ و ۴ وصل کنید هر چند عملکرد واقعی آن ظاهر نمی‌شود و به علت سرعت پورت ارتباطی، شبیه داک‌هایی با پورت تاندربولت ۳ و ۴ عمل می‌کند.

دقت کنید که مک‌بوک‌های اپل با تراشه‌ی M4 از این پورت بهره می‌برند اما از کارت گرافیک اکسترنال پشتیبانی نمی‌کنند! لذا کارت گرافیک لپ تاپ اکسترنال برای مک‌بوک خریداری نکنید. 

مقایسه سرعت تاندربولت ۵ با تاندربولت ۳ و ۴ و مزیت آن برای کارت گرافیک اکسترنال

در پایان یادآوری می‌کنیم که هزینه‌ی کارت گرافیک اکسترنال حتی اگر مدل‌های ارزان و خوش‌قیمت را تهیه کنید، کمی پایین‌تر از خرید یک لپ‌تاپ یا کامپیوتر گیمینگ است. به همین علت گیمرهایی که محدودیت بودجه دارند، سراغ داک کارت گرافیک اکسترنال نمی‌روند ولیکن اگر چند سیستم داشته باشید و بخواهید گاهی اوقات روی یکی از سیستم‌ها بازی و برنامه‌های سنگین گرافیکی اجرا کنید، خرید داک کارت گرافیک اکسترنال به این معنی است که یک بار هزینه کرده‌اید و روی چند سیستم از آن استفاده می‌کنید. لذا هزینه‌ی تمام شده پایین‌تر خواهد بود.