چطور از ویندوز بک آپ بگیریم و حجم و سرعت تهیه‌ی بک‌آپ را بهینه کنیم؟

اینکه چطور از ویندوز بک آپ بگیریم و مدت زمان لازم و حجم فایل نهایی کمترین میزان ممکن باشد، سوالی است که می‌خواهیم به آن پاسخ دهیم.

بک‌آپ گیری و اهمیت آن

بک‌آپ گرفتن از ویندوز مثل هر سیستم عامل دیگری بسیار مهم است و روش‌ها و نرم‌افزارهای مختلفی برای آن وجود دارد. یکی از روش‌های ساده استفاده از سیستم Restore و Backup خود ویندوز است که معمولاً برای حل مشکلات و برطرف کردن نیازهای کاربران کافی است. اما کمپانی‌های سازنده‌ی نرم‌افزار نیز به طراحی نرم‌افزارهای خاص خود پرداخته‌اند که هر یک مزایا و معایبی دارد. حتی برخی از نرم‌افزارها نسبت به ویندوز و ابزار اصلی بک‌‌آپ در آن برتری قابل توجهی دارند.

از قابلیت‌های نرم‌افزارهای جانبی بک‌آپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

فشرده‌سازی

معمولاً روش ویندوزی و غیرویندوزی تهیه‌ی نسخه‌ی پشتیبان شامل مرحله‌ای به نام فشرده‌سازی هم می‌شود. اگر فایل‌ها را فشرده نکنیم، حجم بک‌آپ بسیار زیاد خواهد شد. با توجه به اینکه در فولدر ویندوز و در مجموع در درایوی که ویندوز و نرم‌افزارها نصب شده‌اند، فایل‌های زیادی وجود دارد و نیز اینکه بسیاری از فایل‌ها به صورت کد و متن هستند و به خوبی فشرده می‌شوند، بهتر است از روش‌هایی استفاده کنیم که فشرده‌سازی بالاتری دارند.

سرعت فرآیند بک‌آپ‌گیری

سرعت گرفتن بک‌آپ متناسب دقیقاً به روش فشرده‌سازی بستگی دارد که قبلاً در این زمینه صحبت کردم اما بد نیست اشاره کنم که نرم‌افزارهای پیشرفته با شناسایی نوع پردازنده و بهره‌گیری از قابلیت‌های آن می‌توانند سریع‌تر بک‌آپ تهیه کنند.

تنظیمات

نرم‌افزارهای پیشرفته از کاربر می‌خواهند که مشخص کند کدام یک از فایل‌ها و فولدرها می‌بایست در بک‌آپ نهایی قرار بگیرد و کدام پسوندها را می‌توان در نظر نگرفت و حتی برخی موارد نباید در بک‌آپ نهایی وجود داشته باشند چرا که بیهوده حجم بک‌آپ شما را افزایش می‌دهند.

از دیگر تنظیمات می‌توان به رمز‌گذاری روی بک‌آپ، گرفتن و ذخیره کردن بک‌آپ روی فضای آنلاین یا به اصطلاح سرویس ابری، امکان چند تکه کردن بک‌آپ، امکان تهیه‌ی بک‌آپ جزئی که تنها آخرین تغییرات فایل‌ها و فولدرها را دربرمی‌گیرد و مواردی از این دست اشاره کرد.

سی‌دی یا فلش بوت‌ابل برای بازگردانی بک‌آپ

امروزه اکثر نرم‌افزارها شامل بخشی به نام Bootable Media Builder هستند که وظیفه‌ی آن تهیه‌ی سی‌دی یا فلش یو‌اس‌بی به صورت بوت‌ابل است.

با استفاده از سیستم عاملی مثل ویندوز PE یا لینوکس می‌توان چنین مدیایی ساخت و اگر سیستم به هر علت با مشکل روبرو شود، به راحتی می‌توان نرم‌افزار بک‌آپ‌گیری را از روی مدیای بوت‌ابل اجرا کرد و سپس با مشخص کردن آدرس نسخه‌ی پشتیبانی که از قبل تهیه کرده‌ایم، همه چیز را به وضعیت عادی بازگردانی کرد.

مدریت درایوها

نرم‌افزارهای بک‌آپ‌گیری پیشرفته برای بازگردانی ویندوز یا هر سیستم عامل دیگری، تنظیمات کاملی دارند. یکی از مهم‌ترین تنظیمات قابلیت مشخص کردن حجم و درایوی است که قرار است بک‌آپ را روی آن بازگردانی کنیم.

بنابراین اگر درایو C شما هنگام بک‌آپ‌گیری حجم 100 گیگابایت داشته باشد، برای بازگردانی نسخه‌ی پشتیبان، نیاز به درایوی که لزوماً 100 گیگابایت باشد، ندارید و حتی برخی نرم‌افزارها اجازه‌ی اعمال تغییرات و مدیریت پارتیشن‌های یک هارد دیسک را هم به شما می‌دهند. می‌توانید درایو کوچک‌تری ایجاد کنید و ویندوز را روی آن بازگردانی کنید.

یادتان باشد که بوت‌لودر ویندوز 7 و 8 معمولاً یک درایو جداگانه است که برای بوت شدن صحیح سیستم عامل، باید آن را نیز بازگردانی کرد.

آمادگی برای گرفتن بک‌آپ

قبل از تهیه‌ی بک‌آپ می‌توان به پاکسازی رجیستری، فایل‌های موقتی و کش نرم‌افزارها و مرورگرها پرداخت. شاید برخی از این موارد و به ویژه رجیستری خطرناک باشد اما فایل‌های موقتی جز افزایش حجم بک‌آپ، نقشی نخواهند داشت. بنابراین تنها کاری که می‌توان انجام داد، حذف این نوع فایل‌هاست.

فایل‌های موقتی مهم شامل نرم‌افزارهای اضافی نصب شده، بک‌آپ از آپدیت‌های ویندوز که احتمالاً دانلود و نصب کرده‌اید و در نهایت Restore Point یا نقاط بازگردانی که ویندوز به صورت خودکار ایجاد کرده، می‌شوند. برای حذف این موارد می‌توان از نرم‌افزاری مثل Tune Up Utilities استفاده کرد.

تهیه‌ی بک‌آپ

برای تهیه‌ی بک‌آپ نرم‌افزارهای متعددی وجود دارد که هر یک نقاط قوت خاصی دارند. یکی از کامل‌ترین و قدرتمندترین نرم‌افزارها Acronis True Image است که تنظیمات و امکانات کاملی دارد. تهیه‌ی بک‌آپ در محیط ویندوز موضوع این بخش است و بعداً در مقاله‌ی دیگری به بررسی روش‌های بازگردانی بک‌آپ و تنظیمات مربوط به آن می‌پردازیم.

اینتوتک