اگر نمی دانید خودتان کمال گرا هستید یا نه به احتمال زیاد این ویژگی را در خیلی از افراد دیده اید. دیدن کمال گرایی به عنوان یک ویژگی مطلوب یا مثبت، وسوسه برانگیز است و نشان می دهد که ما به جزئیات دقت کرده و می خواهیم همه چیز بی نقص باشد . در حقیقت ، کمال گرایی می تواند بیشتر از آن که خوب باشد، به افراد آسیب برساند. کمال گرایی اغلب به عنوان یک ویژگی مثبت دیده می شود که شانس موفقیت شما را افزایش می دهد اما می تواند به افکار یا رفتارهای خود تخریب گر نیز منجر شود که دستیابی به اهداف را سخت تر می کند. همچنین ممکن است باعث استرس ، اضطراب، افسردگی یا سایر مشکلات روان هم بشود. لذا با این تفاسیر ضرورت درمان کمال گرایی مشخص می شود.

تفاوت افراد موفق و کمال گرا در چیست؟

بین افراد موفق و کمال گرا بودن تفاوت زیادی وجود دارد. هر دو نوع افراد می خواهند موفق شوند. با این حال، با موفقیت بالا انگیزه دارند تا بهترین کار خود را انجام دهند، در حالی که کمال گرایان با ترس از انگیزه  رو به رو می شوند. ویژگی های کمال گرایی اغلب با مسائل مربوط به سلامت روان مانند اضطراب، OCD و استرس مرتبط است.

افرادی که کمال گرا هستند فشار می آورند تا استانداردهای دست نیافتنی را رعایت کنند. آنها به شدت از خود انتقاد می کنند و خود را به خاطر هر چیزی که با استانداردهای آنها مطابقت ندارد مورد سرزنش قرار می دهند.

ترس افراد کمال گرا از کجا منشاء می گیرد؟

افراد کمال گرا از این می ترسند که هرگز به اهداف خود نرسند. گاهی اوقات ترس کمال گرایان از شکست آنقدر وحشتناک است که آنها را به تعویق می اندازند و گاه اگر کاری را نمی توانند به طور کامل و درست انجام دهند از انجام آن صرف نظر میکنند. بنا بر این باید توجه داشته باشیم ؛ زمانی که به افسانه کمال گرایی می پردازیم، با ایجاد انتظارات غیر واقعی از اطرافیان، به دیگران آسیب می زنیم.

علائم کمال گرایی چیست؟

تمایل به موفقیت امری عادی است. اما تمایل غیرمنطقی به کمال گرایی مطلق و بی عیب و نقص بودن می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی شود. در واقع برعکس چیزی که به نظر می‌رسد، کمال گرایی منفی می‌تواند باعث شود حتی موفقیت کمتری به دست آورید.

برای اینکه راحت تر متوجه بشوید دچار کمالگرایی هستید یا خیر همین حالااز مرجع تست روانشناسی آنلاین تست کمال گرایی را انجام دهید.

افراد کمال گرا در ظاهر شبیه به افراد موفق هستند؛ اما تفاوت‌های کلیدی با آن‌ها دارند. علائم این مشکل عبارتند از:‌

۱- تفکر همه یا هیچ

افراد کمال گرا مانند افراد موفق برای خود اهداف بزرگ تعیین می‌کنند و برای دستیابی به آن‌ها تلاش می کنند. اما افراد موفق از به کار گرفتن تلاش خود در جهت رسیدن به هدف و پیش رفتن در مسیر موفقیت احساس رضایت می‌کنند (حتی اگر به اهداف نهایی خود نرسیده باشند.)

اما افراد کمال گرا هیچ چیزی را به جز هدف بزرگ نهایی خود (کمال!) نمی‌پذیرند و حتی یک قدم قبل از آن را به منزله شکست می‌دانند.

۲- انتقاد و سختگیری همیشگی

افراد کمال گرا همیشه نسبت به خود و دیگران سخت گیر هستند. افراد موفق به دستاوردهای خود افتخار می کنند و در عین حال از دیگران هم حمایت می‌کنند. اما افراد کمال گرا همیشه به دنبال اشتباهات و نقص‌های خود و دیگران هستند. آن‌ها هنگام شکست نسبت به خود و دیگران سختگیرانه‌تر از سایرین عمل می‌کنند.‌

۳- انگیزه گرفتن از ترس‌ها

هدف به افراد موفق کمک می کند تا رو به جلو پیش بروند. آن‌ها از هر قدمی که در مسیر درست برمی‌دارند خوشحال می‌شوند و رضایت دارند. اما آنچه که کمال گراها را به سمت هدفشان هل می دهد ترس از نرسیدن به هدف و شکست خوردن است. آنها هرچیزی به جز هدف نهایی و کمال را شکست قلمداد می‌کنند.‌

۴- استانداردهای غیرواقعی

متاسفانه استانداردهای کمال گرایی در اکثر مواقع غیر منطقی هستند. افراد موفق برای خود اهداف بزرگ تعیین می‌کنند و وقتی به هدف خود می‌رسند کمی از آن اهداف اولیه خود فراتر می‌روند. اما افراد کمال گرا از همان ابتدا اهداف غیرقابل دسترس و غیر منطقی برای خود انتخاب می‌کنند.

افراد پیشرو در دستیابی به اهداف خود موفق‌تر عمل می‌کنند و رضایت بیشتری خواهند داشت.‌

۵- تمرکز روی نتایج

افراد موفق از مسیری که برای دنبال کردن هدف در پیش گرفته‌اند لذت می‌برند. رسیدن به هدف برای این افراد جذاب است اما از آن مهم‌تر مسیر دستیابی به آن است. برعکس افراد کمال گرا که هیچ چیز جز هدف نهایی را نمی‌بینند و آنقدر از شکست خوردن و نرسیدن به کمال می ترسند که نمی‌توانند از مسیر خود و فرایند رشد خود در این مسیر لذت ببرند.‌

۶- افسردگی به علت نرسیدن به اهداف

افرادی که به کمال گرایی افراطی دچار هستند کمتر از افراد دیگر احساس رضایت و خوشحالی می‌کنند. افراد موفق می‌توانند بعد از هر شکست به سادگی به مسیر برگردند؛ در حالی که کمال گراها خود را در افکار منفی ناشی از نرسیدن به انتظاراتشان غرق می‌کنند.‌

۷- ترس از شکست

کمال گراها بیش از سایرین از شکست خوردن می‌ترسند. چرا که بیش از دیگران به نتیجه و هدف نهایی فکر می‌کنند و هرچیزی به جز «کمال» آن‌ها را ناامید می‌کند. در نتیجه شکست برای آن‌ها تبدیل به یک اتفاق ترسناک می‌شود و از آنجا که هر چیزی کمتر از هدف نهایی را شکست تلقی می‌کنند اغلب مواقع کارهایشان را به دقیقه نود موکول می‌کنند.

۸- کمال گرایی و اهمال کاری

شاید عجیب و متناقض به نظر برسد؛ اما افرادی که کمال گرا هستند بیش از سایرین کارهایشان را به تعویق انداخته و به اهمال کاری دچار می‌شوند. اهمال کاری می تواند روی بهره وری تاثیر منفی بگذارد. علت اهمال کاری در افراد کمال گرا این است که آن‌ها آنقدر به بی نقص بودن و انجام تمام و کمال کارها فکر می‌کنند که عملاً فلج شده و هیچ کاری نمی‌توانند انجام بدهند.

اهمال کاری می‌تواند باعث بیشتر شدن احساس شکست و آغاز یک دور باطل فلج‌کننده شود.‌

۹- حالت تدافعی

از آنجا که عملکرد کمتر از حد کمال برای این افراد ترسناک و ناراحت‌کننده است، آن‌ها در مقابل انتقادات سازنده حالت تدافعی می‌گیرند. در حالی که افراد موفق انتقاد را به عنوان اطلاعات ارزشمندی که به بهبود عملکرد آن‌ها کمک می‌کند دریافت می کنند.‌

۱۰- کمبود اعتماد به نفس

افراد موفق اعتماد به نفس کافی دارند. اما افرادی که به کمال گرایی دچار هستند مدام خود را سرزنش و تخریب می‌کنند و از کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برند. همچنین به دلیل دیدگاه‌های انتقادی دائمی و سرسختی‌شان دیگران از آن‌ها اجتناب کرده و تنها و منزوی می‌شوند. تنهایی و دوری کردن دیگران از آن‌ها می‌تواند به کاهش اعتماد به نفسشان دامن بزند.

چگونه بر کمال گرایی غلبه کنیم؟

1. از تمایلات خود بیشتر آگاه شوید

اولین قدم برای غلبه بر کمال گرایی، آگاهی از افکار و تمایلات کمال گرایانه شماست. کمی وقت بگذارید و به الگوهای فکری خود در مورد کمال گرایی توجه کنید. حتی ممکن است سعی کنید این افکار را یادداشت کنید تا آنها را بهتر درک کنید. به محض اینکه بدانیم چگونه به کمال گرایی اجازه می دهیم زندگی ما را تحت الشعاع قرار دهد، می توانیم خودگویی خود را در مورد این موضوع تغییر دهیم.

2. روی نکات مثبت تمرکز کنید

اینکه بخواهیم همه چیز بی نقص باشد به این معناست که ما تمایل داریم بر روی بخش های منفی کارمان یا خودمان متمرکز شویم. با این حال، مهم است که ما تلاش آگاهانه ای برای تشخیص خوبی ها انجام دهیم. برای هر چیزی که کاملاً از آن راضی نیستید، خود را به چالش بکشید تا سه چیز را شناسایی کنید که از آنها قدردانی می کنید.

3. به خود اجازه اشتباه بدهید

وقتی به خودمان اجازه می دهیم اشتباه کنیم، می بینیم که وقتی شکست می خوریم پایان دنیا نیست. اشتباهات فرصتی هستند برای یادگیری، رشد و انجام بهتر امور. یکی از راه‌های انجام این کار، انجام یک سرگرمی جدید است که احتمالاً در اولین تلاش در آن خوب نخواهید بود. به جای تلاش برای “عالی” بودن، بر لذت بردن از فعالیت تمرکز کنید و به آرامی یاد بگیرید که چگونه بهتر شوید. آنچه ممکن است دریابید این است که برای رسیدن به جایی که می خواهید باشید، اشتباهات ضروری هستند.

4. اهداف معقول تری برای خود تعیین کنید

کمال گرایان به دلیل استانداردهای غیرممکن تمایل دارند اهدافی غیرواقع بینانه تعیین کنند. یکی از راه های کنار گذاشتن کمال گرایی، تعیین اهدافی است که دست یافتنی تر و هوشمندانه تر باشند. زمانی که واقع بینانه و چالش برانگیز عمل کنیم، استرس کمتری احساس می کنیم و به توانایی خود برای رسیدن به اهدافمان اعتماد بیشتری خواهیم داشت.

5. نحوه دریافت انتقاد را بیاموزید

افرادی که کمال گرا هستند معمولاً اعتماد به نفس پایینی دارند زیرا انتقادات را جدی نمی گیرند. با این حال، انتقاد سازنده که می تواند به ما در یادگیری و رشد کمک کند، مهم است. سعی کنید تشخیص دهید که انتقاد سالم می تواند مفید باشد و طبیعی است، زیرا می تواند به ما اجازه دهد تا بهتر عمل کنیم. اشتباهات یا گام های نادرست در طول مسیر کاملاً طبیعی است.

6. فشاری که به خود وارد می کنید را کاهش دهید

به یاد داشته باشید؛ شخصی که بیشتر به شما فشار می آورد خودتان هستید. با خود مهربان باشید و با پایین آوردن استانداردهای غیرواقعی که برای خود تعیین کرده اید، پذیرش خود را تمرین کنید. اگر هنوز انگیزه دارید و بهترین کار را انجام می دهید، کارتان خوب است. چیزی به نام “عالی” وجود ندارد، اما می توانیم به انجام بهترین کار خود افتخار کنیم.

7. بر معنا بیش از کمال تمرکز کنید

سعی کنید به جای تلاش برای انجام کامل یک کار، تمرکز خود را بر روی یافتن معنی در آن تغییر دهید. اگر چیزی برای ما شادی و هدف به ارمغان بیاورد، مهم نیست که آن را به طور کامل انجام نداده باشیم. برای یافتن معنا در طول مسیر، رضایت بیشتری وجود دارد.

8. سعی کنید کار را به تعویق نیندازید

کمال گرایان به خود بهانه ای می دهند که روحیه خود را سست کنند و نمی توانند مطمئن شوند که کارشان را به خوبی انجام می دهند. این می تواند در دراز مدت واقعاً بی فایده و استرس زاتر باشد. سخت ترین قسمت همیشه شروع است، اما  باید از کار یک طرح کلی داشته باشیم و بر انجام آن تمرکز کنیم .

9. تاثیرات منفی را حذف کنید

این خیلی مهم است که نظارت کنیم چگونه چیزهایی مانند رسانه‌های اجتماعی، تلویزیون و فیلم‌ها، کتاب‌ها یا پادکست‌ها می‌توانند کمال‌گرایی را تقویت کنند. ما باید بدانیم که چگونه رسانه های اجتماعی و «فرهنگ شلوغی» که ما را از تمرکز بر کارمان دور می کنند حذف کنیم.

10. تراپی انجام دهید

در نهایت، درمان کمال گرایی می تواند به اضطراب ما در مورد کمال گرایی کمک کند. درمان شناختی رفتاری (CBT) به طور جزئی می‌تواند به افرادی که با کمال‌گرایی دست و پنجه نرم می‌کنند کمک کند تا افکار خود را اصلاح کنند. درمان همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا دلیل احساس فشار برای کامل بودن را بهتر درک کنید. اگر متوجه شدید که هنوز در حال مبارزه هستید، درمان ممکن است گزینه خوبی باشد تا ابزارهای بیشتری برای غلبه بر کمال گرایی در اختیار شما قرار دهد.

منبع: جعبه ابزار ذهنی