بعضی از مادربوردها چند چراغ LED دارند که برای نشان دادن وضعیت به کار می‌رود. معنی چراغ های روی مادربرد بسته به مدل و برند متفاوت است اما معمولاً رنگ قرمز معنی خوبی ندارد از خرابی سخت افزار یا تنظیمات اشتباه خبر می‌دهد در حالی که چراغ سبز روی مادربرد علامت خوبی است. البته در بعضی از مادربوردها رنگی به جز قرمز نیز ممکن است علامت وجود مشکل باشد، به عنوان مثال روشن ماندن چراغ سفید مادربرد یا روشن ماندن چراغ نارنجی.
مسأله این است که اگر چراغ قرمز روی مادربرد روشن شده باشد، چه باید کرد؟ در ادامه به بعضی دلایل عمومی و راهکارها می‌پردازیم.
تفاوت قرمز شدن چراغ پاور کیس و چشمک زدن چراغ مادربرد
در مادربوردهای ساده چیزی به عنوان چراغ نمایش وضعیت وجود ندارد اما در مدل‌های حرفه‌ای‌تر از چراغ برای نمایش ارور یا وضعیت استفاده می‌شود که کار عیب‌یابی را ساده‌تر می‌کند. به علاوه کسانی که پردازنده، رم و کارت گرافیک سیستم را اورکلاک می‌کنند، ترجیح می‌دهند که چراغ نمایش وضعیت روی مادربورد وجود داشته باشد تا به سرعت مشکلات پایداری سیستم را تشخیص داده و تنظیمات اورکلاک را تغییر دهند.
علت چشمک زدن چراغ قرمز کیس این است که هارددیسک یا SSD مشغول به کار است و این موضوع نشان‌دهنده‌ی خراب بودن سیستم و وجود مشکلات سخت‌افزاری نیست اما در مورد مادربورد وضعیت متفاوت است. چراغ قرمز روی مادربرد معمولاً به خرابی سخت‌افزاری یا اتصال اشتباه کابل‌های رابط و همین‌طور تنظیمات و پیکربندی اشتباه اشاره می‌کند.
در حالت کلی برای اطلاع دقیق از معنی چراغ های روی مادربرد باید در مورد برند و مدل محصول جستجو کنید و دفترچه راهنمای یا Manual آن را از سایت سازنده دریافت کنید. راهکار دیگر پرسیدن از افراد حرفه‌ای در فروم‌ها و سایت‌ها است.
اگر پاور خراب باشد، یا سیم‌ها به درستی متصل نشده باشد و اتصل کوتاه وجود داشته باشد، ممکن است مادربورد و بخش چراغ‌های وضعیت آن نیز روشن نشود. برای حل مشکل روشن نشدن چراغ قرمز کیس سلامت پاور و صحیح بودن اتصالات را بررسی کنید.
علت و معنی چراغ های روی مادربرد
در بعضی از مادربوردها کنار چراغ قرمز و چراغ سبز و سفید و غیره، نوشته‌ای درج شده که به کارکرد آن اشاره می‌کند. به عنوان مثال ممکن است کنار چراغ قرمز عبارت CPU نوشته شده باشد و در واقع به پردازنده مربوط باشد. DRAM به اسلاتهای رم مربوط می‌شود و چراغ VGA به پردازنده‌ی گرافیکی و چراغ BOOT نیز به بوت مربوط می‌شود. در این صورت کار شما ساده‌تر می‌شود و باید اتصالات کمتری را بررسی کنید و در بایوس نیز بخش‌های کمتری را چک کنید.
قرمز شدن چراغ CPU مادربورد به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
- ورژن بایوس قدیمی است و از پردازنده پشتیبانی نمی‌کند.
- پردازنده با مادربورد سازگار نیست.
- پردازنده به درستی نصب نشده است یا بعضی از پین‌های پردازنده خم شده است.
- کابل‌های برق مربوط به CPU به درستی متصل نشده است.
- خمیر سیلیکون یا به عبارت دیگر خمیر حرارتی پخش شده و روی نقاطی که نباید، قرار گرفته است!
- پردازنده سوخته یا معیوب است.
قرمز شدن چراغ DRAM مادربورد نیز معمولاً به این دلایل اتفاق می‌افتد:
- یکی از رم‌ها یا چند رم را درست متصل نکرده‌اید.
- رم‌ها با هم سازگاری ندارند.
- رم‌ها با مادربورد و پردازنده سازگار نیست.
- گیره‌های دو سمت رم به طور کامل و محکم بسته نشده است.
- یکی از رم‌ها یا همه‌ی رم‌ها خراب است.
- پین‌های پردازنده خم شده است، این اشکال به پردازنده مربوط است اما ممکن است موجب روشن شدن چراغ DRAM بشود.
روشن شدن چراغی با برچسب BOOT کارها را ساده می‌کند چرا که معمولاً به سیستم عامل و هارددیسک یا SSD مربوط می‌شود و لذا با حل کردن مشکلات بوت ویندوز یا نصب سیستم عامل، این چراغ خاموش می‌شود. از دلایل قرمز شدن چراغ BOOT مادربورد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیستم عامل نصب نشده است!
- هارددیسک یا SSD را به درستی متصل نکرده‌اید. قطع بودن کابل برق یا کابل انتقال داده و یا هر دو محتمل است.
- پورتی ساتا که هارددیسک به آن متصل شده یا پورت M.2 که کارت SSD به آن متصل است، خراب است.
- در سیستمی با چند هارددیسک و SSD، ترتیب بوت اشتباه است و ابتدا از موردی که روی آن سیستم عامل نصب نشده، بوت انجام می‌شود.
- بایوس قادر به تشخیص HDD (هارددیسک) یا SSD نیست.
- نوع خاصی از هارددیسک یا SSD را به مادربورد متصل کرده‌اید که پشتیبانی نمی‌شود.
قرمز شدن چراغ VGA مادربرد نیز به مشکلات مربوط به کارت گرافیک اشاره می‌کند و دلایل احتمالی روشن شدن این چراغ موارد زیر است:
- کارت گرافیک یا پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع که روی قالب پردازنده قرار دارد، درست متصل نشده است.
- کابل برق متصل به کارت گرافیک به درستی وصل نشده یا به کلی فراموش کرده‌اید که کابل برق ۶ پین یا ۸ پین را متصل کنید.
- کارت گرافیک به صورت کامل و محکم در اسلات پی‌سی‌آی‌‌اکسپرس قرار نگرفته است.
- کارت گرافیک را در اسلات صحیح و سازگار با آن متصل نکرده‌اید.
- کارت گرافیک یا پردازنده گرافیکی مجتمع خراب و معیوب است.
چگونه مشکل روشن شدن چراغ قرمز مادربورد را حل کنیم؟
رفع مشکلات سخت‌افزاری و برطرف کردن مشکلاتی از نوع پیکربندی را با تست کردن راحت‌ترین روش‌ها آغاز کنید. ابتدا بررسی کنید که همه‌ی سوکت‌های کابل روی مادربورد را با اتصال کابل مربوطه پر کرده‌اید یا خیر. مادربوردهای علاوه بر کابل ۲۰ یا ۲۴ پین، یک یا چند عدد سوکت ۴ پین نیز دارند و ممکن است در آینده مادربوردها تعداد بیشتری سوکت ورودی کابل برق داشته باشند. نباید سوکت‌ها خالی بماند.
قبل از قطع و وصل کردن کابل‌های پاور و به طور کلی قبل از باز کردن درب کیس، پاور را از پریز برق جدا کنید.
اگر پاوری که خریداری کرده‌اید به تعداد کافی کابل برای پر کردن سوکت‌های مادربورد ندارد، برای تعویض آن اقدام کنید. البته قبل از خرید پاور باید این موارد را بررسی کرد و پاوری که از نظر توان الکتریکی و همین‌طور تعداد کابل با انواع سوکت، با مادربورد و کارت گرافیک سازگاری دارد را در لیست خرید گذاشت.
مورد بعدی که معمولاً علت روشن نشدن کیس یا تصویر ندادن است، به حافظه‌های RAM مربوط می‌شود. بررسی کنید که رم‌ها را درست و صحیح و کامل در اسلات‌ها قرار داده‌اید یا خیر. بهتر است همه‌ی رم‌ها را خارج کنید و فقط یک مورد را در یکی از اسلات‌ها باقی بگذارید. اگر مشکل حل نشد، جای همان یک رم را تغییر بدهید. اگر مشکل حل شد، یکی‌یکی رم‌ها را اضافه کنید و هر رم جدید را در اسلاتهای مختلف تست کنید چرا که در بعضی از مادربوردها باید ابتدا بعضی از اسلاتهای رم را پر کرد و سپس سراغ اسلاتهای بعدی رفت.
معمولاً نیازی به محکم کردن پردازنده نیست اما به هر حال اتصال صحیح پردازنده را نیز بررسی کنید. در یکی از گوشه‌های پردازنده و سوکت پردازنده، فلش دیده می‌شود که این دو فلش می‌بایستی روی هم بیافتد تا جهت صحیح باشد.
پس از بررسی کابل‌های متصل به مادربورد، سراغ کابل‌های برق متصل به کارت گرافیک و همین‌طور کابل برق درایوهای هارددیسک و SSD بروید و همه‌ی کابل‌ها را محکم و دقیق متصل کنید.
بررسی سازگاری پردازنده و رم و مادربورد
از دلایل قرمز شدن چراغ مادربرد می‌توان به ناسازگاری اشاره کرد. به عنوان مثال بایوس ورژن قدیمی است و برای پشتیبانی از یک مدل جدید CPU نیاز به ارتقا دارد. ارتقا دادن بایوس به کمک فلش درایو USB یا از طریق برنامه‌ای که در ویندوز نصب می‌شود، نسبتاً ساده است ولیکن نباید حین این کار، برق قطع شود یا کاربر سیستم را با نگه داشتن کلید پاور خاموش نکند.
قبل از خرید رم و پردازنده و مادربورد به سازگاری این قطعات توجه کنید. به عنوان مثال اگر مادربورد حداکثر از رم DDR5 با سرعت 5.6 گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند، رم با سرعت بالاتر مثل ۶ گیگاهرتز نخرید یا در صورت خرید، در تنظیمات بخش RAM و اورکلاک خودکار رم به کمک پروفایل‌های XMP، سرعت ۶ گیگاهرتز را انتخاب نکنید تا گرفتار مشکل ناپایداری نشوید.
ریست کردن تنظیمات بایوس و اورکلاک رم و پردازنده
در سیستم‌هایی که کاربر حرفه‌ای برای اورکلاک کردن خریداری کرده، ریست کردن تنظیمات بایوس یک راهکار اساسی برای مشکل روشن ماندن چراغ قرمز مادربورد است. البته اگر مشکل روشن ماندن چراغ سفید مادربرد و بوت نشدن ویندوز است، باز هم ریست کردن تنظیمات BIOS توصیه می‌شود چرا که ممکن است تنظیمات مربوط به اورکلاک کردن پردازنده یا رم سیستم مشکل پایداری به وجود آورده باشد.
برای ورود به بایوس، پس از روشن کردن کیس یا لپ‌تاپ، کلید ورود به بایوس را پشت سر هم فشار دهید.
اینکه این کلید کدام است، بسته به مدل و برند متفاوت است. معمولاً یکی از کلیدهای ردیف F نظیر F1 و F2 و الی آخر یعنی F12 یا کلید Del برای ورود به بایوس یا UEFI در نظر گرفته می‌شود.
در سیستم اورکلاک شده، معمولاً باید منتظر چراغ سبز روی مادربرد باشیم که در صورت روشن شدن، شرایط خوب است و سیستم عامل بوت می‌شود.
همان‌طور که اشاره کردیم در مادربوردهای مختلف برای فعال کردن سرعت‌های بالاتر حافظه‌ی RAM از پروفایل‌های XMP رم استفاده می‌شود. پایداری عملکرد با انتخاب این پروفایل‌ها تست شده است و معمولاً مشکلی پیش نمی‌آید اما گاهی اوقات انتخاب این پروفایل‌ها مشکل‌ساز می‌شود و چراغ قرمز مادربورد روشن می‌شود! بنابراین ریست کردن تنظیمات سرعت کلاک و ولتاژها و تایمینگ‌های رم، یک راهکار مناسب است.
باتری CMOS را تعویض کنید
باتری مادربورد که به صورت باتری سکه‌ای است، مدت طولانی کار می‌کند اما گاهی در اثر وزش باد داغ مربوط به کارت گرافیک و سایر قطعات، این باتری در کوتاه مدت خراب می‌شود و نیاز به تعویض دارد. تعویض باتری مادربورد نیز ممکن است مشکل قرمز شدن چراغ مادربرد را حل کند.
تست کردن پاور و پردازنده و رم و غیره در یک سیستم دیگر
در نهایت اگر احتمال می‌دهید که بعضی از قطعات خراب باشد، می‌توانید از یک سیستم دیگر برای تست کردن تک‌تک قطعات استفاده کنید. به عنوان مثال پاور را به مادربورد و کیس دیگری متصل کنید و بررسی کنید که آیا به درستی روشن می‌شود یا خیر.
در تست قطعات و پاور سیستم، دقت کنید که همیشه قبل از تغییر دادن اتصالات و جابجا کردن قطعه بین دو سیستم، کیس را از برق جدا کنید و در متصل کردن کابل‌ها و قرار دادن قطعه در اسلات‌ها کمال دقت و حوصله را داشته باشید. بی‌دقتی در این کار، منجر به اتصال کوتاه و جرقه و احتمالاً خرابی‌های جدی می‌شود.
شما چه تجربه‌ای در حل مشکل قرمز شدن چراغ مادربرد و مشکلات مشابه مثل چشمک زدن چراغ قرمز مادربرد دارید و چه راهکاری برای آن پیدا کرده‌اید؟
makeuseofاینتوتک