یکی از بحث‌های داغ بین طرفداران کنسول‌های بازی Xbox Series X و PlayStation 5، مقایسه‌ی قدرت پردازش گرافیکی است. با توجه به مشخصاتی که مایکروسافت و سونی اعلام کرده‌اند، قدرت پردازشی خام کنسول بازی جدید مایکروسافت حدود ۱۲ ترافلاپس است در حالی که PS5 حدود ۱۰.۲۸ ترافلاپس قدرت پردازش خام دارد.

اما همه چیز در قدرت پردازشی خلاصه نمی‌شود و در خرید این کنسول‌ها باید فاکتورهای دیگری را هم در نظر گرفت. به عنوان مثال بازی‌های اختصاصی که تنها برای یکی از کنسول‌ها منتشر می‌شود و همین‌طور امکانات جانبی. در این مقاله به بحث در مورد سخت‌افزار این دو کنسول می‌پردازیم.

اینکه چه کنسول بازی بخریم و آیا کامپیوتر بهتر است یا کنسول بازی، سوالی است که خیلی‌ها می‌پرسند و ساعت‌ها در مورد آن بحث و جدل می‌کنند. در این مقایسه‌ها باید در نظر گرفت که کارت گرافیک‌های نسل بعدی تا چه حد قدرتمند است و همین‌طور قیمت بازی‌های اورجینال که با وجود بالا رفتن قیمت دلار، شگفت‌انگیز است را نباید نادیده گرفت و در نهایت به یک جمع‌بندی منطقی رسید.

مقایسه‌ی قدرت پردازشی کنسول‌های بازی با کامپیوتر

قبل از مقایسه کردن PS5 و Xbox One Series X، بهتر است معماری پردازنده‌ی گرافیکی و قدرت پردازشی آن را با کامپیوترهای امروزی مقایسه کنیم. در Xbox One Series X از پردازنده‌ی گرافیکی جدیدی با معماری RDNA 2 استفاده شده که بنابر ادعای مایکروسافت توان پردازشی خام آن حدود ۱۲ ترافلاپس است. پردازنده‌ی گرافیکی پلی‌استیشن ۵ هم طی همکاری بین سونی و AMD نهایی شده و معماری آن RDNA 2 است و توان خام آن حدود ۱۰.۲۸ ترافلاپس است.

بهتر است نگاهی به قدرت پردازشی خام کنسول‌های بازی قبلی داشته باشیم تا میزان پیشرفت روشن شود:

  • PS4: حدود ۱.۸۴ ترافلاپس
  • PS4 Pro: حدود ۴.۲ ترافلاپس
  • Xbox One S:  حدود ۱.۴ ترافلاپس
  • Xbox One X: حدود ۶ ترافلاپس

با این تفاسیر می‌توان گفت که مایکروسافت قدرت پردازشی گرافیک را حدود ۲ برابر و سونی کمی بیش از ۲ برابر کرده است. پیشرفت خوبی است، به خصوص نسبت به کارت گرافیک‌هایی که تا نیمه‌ی اول ۲۰۲۰ در بازار کامپیوتر صدرنشین بوده‌اند.

به عنوان مثال کارت گرافیک RX 5700XT که قیمت آن در ماه آوریل حدود ۴۰۰ دلار بوده، حدود ۹.۷۵ ترافلاپس قدرت پردازشی دارد. در میان محصولات انویدیا نیز RX 2080 Ti با توان پردازشی ۱۳.۴ ترافلاپس، صدرنشین است اما قیمت آن ۱۳۰۰ الی ۱۵۰۰ دلار است. قیمتی در حد ۳.۵ برابر و قدرت خامی در حدود ۱.۵ برابر. روشن است که محصولات ای‌ام‌دی روی کاغذ مزیت قابل‌توجهی دارند. به همین جهت است که سونی و مایکروسافت برای انتخاب پردازنده‌ی گرافیکی کنسول‌های جدید، سراغ AMD رفته‌اند.

بنابراین میزان قدرت پردازنده‌ی گرافیکی کنسول‌های بازی جدید، در حد کامپیوترهایی با هزینه‌ی بیش از ۷۰۰ دلار است.

مقایسه‌ی قدرت پردازش گرافیکی کنسول‌های جدید با کامپیوتر

اما اگر بخواهیم این دو کنسول را با کامپیوترهای سال ۲۰۲۱ مقایسه کنیم که طبعاً نسل جدید کارت گرافیک‌های ای‌ام‌دی با معماری RDNA 2 معرفی می‌شوند چطور؟ پاسخ به صورت خلاصه این است که وضعیت خیلی فرق می‌کند!

در روزهای اخیر کارت گرافیک‌های رده اول سری RX 6000 ای‌ام‌دی معرفی شده است که در میانشان RX 6800 ضعیف‌ترین مدل است. مدل بعدی نیز RX 6800 XT است که با ۷۲ واحد پردازشی ۶۴ شیدری و سرعت حداکثر ۲.۲۵ گیگاهرتز، به قدرت پردازشی خام حداکثر ۲۰.۷ ترافلاپس می‌رسد که ۷۲ درصد بیشتر از قدرت ایکس‌باکس وان سری ایکس است! در مورد RX 6800 که ۶۰ واحد پردازشی و سرعت کلاک پایین‌تری دارد هم قدرت خام پردازشی ۱۶.۲ ترافلاپس است. قیمت این مدل ۵۷۹ دلار اعلام شده است.

از طرفی در کمپین انویدیا، RTX 3070 را می‌بینیم که توان خام پردازشی آن حدود ۲۰.۳ ترافلاپس است که RTX 2080 Ti گران‌قیمت را پشت سر می‌گذارد و در عین حال قیمت آن ۴۹۹ دلار اعلام شده است که پایین‌تر از برترین کارت گرافیک گیمینگ نسل قبلی است. البته سری تایتان که برای بازی کردن طراحی نشده را کنار می‌گذاریم.

بنابراین در ماه‌های آتی که محصولات جدید انویدیا و ای‌ام‌دی وارد بازار شوند، دیگر کنسول‌های بازی نسل جدید پیشتاز مقوله‌ی گرافیک نخواهند بود و صرفاً در حد کامپیوتر گیمینگ میان رده عمل می‌کنند.

منظور از گیگافلاپس و ترافلاپس چیست؟

قبلاً در مقاله‌ای به مقوله‌ی تعداد محاسبات اعشاری که پردازنده‌ها و پردازنده‌های گرافیکی در هر ثانیه انجام می‌دهند پرداختیم. منظور از FLOPS، تعداد محاسبات اعشاری در هر ثانیه است که در مقایسه‌ها به صورت دقیق، محاسبات اعشاری با دقت ۳۲ بیت یا Single Precision مدنظر است.

محاسبات اعشاری با دقت ۶۴ بیت و ۱۶ بیت، کاربرد متفاوتی دارد و مورد توجه گیمرها و حتی عموم کاربران نیست. به عنوان مثال در نرم‌افزارهای مهندسی و رندرینگ ممکن است به محاسبات دقیق‌تری احتیاج داشته باشیم و در این صورت باید توان محاسبات اعشاری ۶۴ بیتی یا Double Precision را مقایسه کنیم. در محاسبات هوش مصنوعی که ساده‌تر است هم معمولاً قدرت محاسبات اعشاری ۱۶ بیتی یا Half Precision مقایسه می‌شود.

در بازی‌های امروزی، محاسبات اعشاری بسیار زیادی برای پردازش گرافیک بازی انجام می‌شود. طبعاً اگر قدرت خام پردازشی پردازنده‌ی گرافیکی بیشتر باشد، فریم‌های بازی با سرعت بالاتری رندر می‌شوند و به مانیتور یا تلویزیون ارسال می‌شوند. در سال‌های اخیر پیشرفت قدرت پردازشی پردازنده‌ها و پردازنده‌های گرافیکی قابل توجه بوده و چند برابر شده است، البته هزینه‌ی محصولات هم تدریجاً افزایش پیدا کرده است.

برای بازی‌های امروزی، کامپیوتر بخریم یا Xbox One Series X یا PS5؟ کدام به صرفه‌تر است؟

به عنوان مثال Xbox اصلی که در سال ۲۰۰۲ معرفی شد، فقط ۲۰ گیگافلاپس قدرت پردازشی خام داشت. پلی‌استیشن ۳ در سال ۲۰۰۶ با قدرت پردازشی ۲۳۰ گیگافلاپس به بازار آمد. ایکس‌باکس وان با ۱.۴ ترافلاپس یا به عبارت دیگر ۱۴۰۰ گیگافلاپس معرفی شد و اکنون نسل جدید کنسول‌های بازی توان پردازشی بالاتر از ۱۰ ترافلاپس دارند و در واقع در هر ثانیه، بیش از ۱۰ تریلیون محاسبه‌ی اعشاری با دقت واحد را انجام می‌دهند که شگفت‌انگیز است.

قدرت خام پردازشی بر حسب ترافلاپس چقدر مهم است؟

یک اشتباه متداول در میان کاربران کامپیوتر و گیمرها این است که ارقام را به راحتی با هم مقایسه می‌کنند! زمانی که از دو معماری متفاوت صحبت می‌کنیم، مقایسه‌ی اعداد به صورت مستقیم کار درستی نیست چرا که با وجود تفاوت‌های معماری، ممکن است ۱۰ ترافلاپس یک معماری، به اندازه‌ی ۱۲ ترافلاپس توان پردازشی یک معماری دیگر مفید باشد. به همین جهت است که برخی بازی‌ها با کارت گرافیک‌های انویدیا سازگاری بیشتری دارند و کمی سریع‌تر اجرا می‌شوند و برخی دیگر با محصولات ای‌ام‌دی بهتر اجرا می‌شوند. البته تفاوت معمولاً زیاد نیست و بیشتر اوقات کمتر از ۲۵ درصد است. به عبارت دیگر اگر دو کارت گرافیک با معماری متفاوت اما توان پردازشی یکسان داشته باشید، سرعت اجرا شدن بازی‌ها حداکثر ۲۵ درصد متفاوت است.

مقایسه کردن کارت گرافیک‌های فعلی ای‌ام‌دی با معماری RDNA با نسل بعدی و همین‌طور با محصولات انویدیا به صورت مستقیم امکان‌پذیر نیست. در واقع با دیدن عددی با واحد گیگافلاپس یا ترافلاپس، صرفاً می‌توان تخمینی از توانمندی‌ها به دست آورد.

برای بازی‌های امروزی، کامپیوتر بخریم یا Xbox One Series X یا PS5؟ کدام به صرفه‌تر است؟

نکته‌ی دیگر در مقایسه کردن سیستم‌های گیمینگ و کنسول‌های بازی، توجه کردن به سایر مشخصه‌های تعیین‌کننده در سرعت پردازش است. قطعاً پردازنده‌ی اصلی یا CPU، به اندازه‌ی GPU یا کارت گرافیک موثر نیست اما قدرت پردازنده‌ی اصلی هم مهم است. به همین ترتیب مقدار و سرعت RAM سیستم تا حدی مهم است و باید در نظر گرفته شود.

در هر دو کنسول نسل جدید یعنی ایکس‌باکس وان سری ایکس و پلی‌استیشن ۵، پردازنده‌ی اصلی ۸ هسته‌ای است و معماری مشابهی دارد اما سرعت آن کمی متفاوت است. این ۸ هسته مجموعاً ۱۶ ترد را پردازش می‌کنند. در کنار پردازنده، از حافظه‌های SSD با پروتکل NVM استفاده شده که سرعت بالایی دارد تا بازی‌های حجیم با سرعت بارگذاری شوند.

جمع‌بندی: تا هک شدن کنسول‌ها صبر کنید!

روی کاغذ قدرت پردازشی کنسول جدید مایکروسافت بهتر از کنسول جدید سونی است اما اختلاف کمتر از ۲۰ درصد به این معنی است که توسعه‌دهندگان بازی می‌توانند با بهینه‌سازی‌های مختلف، کاری کنند که ضعیف‌تر بودن GPU به کار رفته در PS5 جبران شود و بازی بهتر از بازی‌های مخصوص کنسول رقیب به نظر برسد. البته اگر بازی خاصی برای هر دو کنسول منتشر شود، با توجه به یکسان بودن معماری، قطعاً Xbox One Series X آن را بهتر اجرا خواهد کرد.

نکته‌ی دیگر این است که با پیشرفت قدرت پردازشی گرافیک‌های جدید، امکان اجرا کردن بازی‌ها با رزولوشن 4K وجود دارد. البته ممکن است گیمر مجبور شود که تنظیمات گرافیکی بازی‌های سنگین را قدری کاهش دهد تا سرعت اجرای بازی به بالاتر از ۳۰ فریم بر ثانیه برسد. در بازی‌های سبک خوشبختانه محدودیتی وجود ندارد و می‌توان با خیال راحت رزولوشن جذاب 4K را تجربه کرد. به عنوان مثال بازی‌های esports مایکروسافت، حتی با سرعت ۱۲۰ فریم بر ثانیه در رزولوشن 4K اجرا می‌شوند که نشان‌دهنده‌ی سبک بودن بازی‌ها است.

با توضیحات ذکر شده در خصوص قدرت کارت گرافیک‌های نسل بعدی و قیمتشان، خرید کامپیوتر گیمینگی که قدرت پردازش گرافیکی در حد کنسول‌های جدید داشته باشد، هزینه‌ی بیشتری خواهد داشت اما مزیت استفاده از سیستم عامل ویندوز و هزاران نرم‌افزار و امکانات متعدد را نباید نادیده گرفت. از طرفی می‌توانید بازی‌های کرک شده نصب کنید که هزینه که فقط هزینه‌ی اینترنت دارد و بس!

برای بازی‌های امروزی، کامپیوتر بخریم یا Xbox One Series X یا PS5؟ کدام به صرفه‌تر است؟

در انتخاب کنسول بازی بعدی که خریداری می‌کنید، توجه به اینکه آیا نصب کردن بازی‌ها ارزان تمام می‌شود یا خیر و به عبارت صریح‌تر، بازی‌های هک شده قابل نصب است یا خیر، موضوع بسیار مهمی است چرا که قیمت بازی‌های هک نشده، با توجه به قیمت این روزهای دلار، سرسام‌آور است!

پس از معرفی کنسول‌های بازی جدید، زمان زیادی باید صبر کرد تا هکرها از پس هک کردن الگوریتم‌ها برآیند و بازی‌های هک شده در سایت‌ها برای دانلود قرار داده شود. تا آن زمان هیچ کنسولی با کامپیوتر قابل مقایسه نخواهد بود چرا که می‌توانید با کمترین هزینه، بازی‌های گران‌قیمت را دانلود کرده و لذت ببرید.