قیمت، دوام و آسیب‌پذیری DVDها و بلوری‌ها به گونه‌ای است که کم‌کم این وسایل ذخیره‌سازی از لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای مدرن حذف می‌شوند.

در ادامه با روش‌های  استفاده از کامپیوتر بدون درایو نوری آشنا می‌شویم. با ما باشید.

سوال ساده‌ای است که شاید خیلی‌ها می‌پرسند:

آیا بدون درایو نوری می‌توان کامپیوتری را راه‌اندازی کرد و ویندوز نصب کرد؟

پاسخ قطعاً مثبت است ولیکن گاهی مراحل دشواری برای دسترسی به محتوای DVDها وجود دارد. اما به جز اولین دسترسی به محتوای دی‌وی‌دی نصب ویندوز یا مانند آن، دیگر محدودیت در استفاده از کامپیوتر و حتی انجام تعمیراتی در حد نصب مجدد ویندوز، تهیه‌ یا بازگردانی بک‌آپ و ... نداریم.

بدون درایو نوری بسیاری از کاربردهای روزمره و حتی تعمیراتی در حد سیستم عامل، امکان‌پذیر است. حداکثر ممکن است به یک درایو نوری اکسترنال نیاز پیدا کنیم ولیکن اغلب امور از طریق پورت دوست‌داشتنی USB انجام می‌شود و محدودیت بزرگی پیش روی ما وجود ندارد. چند سال پیش تنها روش نصب سیستم عامل، استفاده از DVD و درایو نوری بود ولیکن این روزها ویندوز به راحتی از طریق یک فلش‌درایو معمولی نصب می‌شود. در ادامه با راهکارهای مفیدی در استفاده از کامپیوتر بدون درایو نوری آشنا می‌شویم.

یک درایو اکسترنال تهیه کنید، نگران گرد و خاک هم نباشید!

اگر در مواقع خاص با DVD و بلوری سروکار دارید، می‌توانید دی‌وی‌دی رایتر، بلوری رام یا بلوری رایتر تهیه کنید. البته مورد آخر بیش از 300 هزار تومان قیمت دارد و کمی گران تمام می‌شود ولیکن دی‌وی‌دی‌رایترها با 100 هزار تومان هزینه هم خریداری می‌شوند.

مشکل گردوغبار وجود ندارد و می‌توان برای ده‌ها کامپیوتر استفاده کرد.

مزیت اساسی درایوهای اکسترنال این است که به مرور زمان و حین بیکار بودن، به علت گردوغبار خراب نمی‌شوند. البته اگر این درایوها را در پلاستیک یا ظرفی قرار دهیم که مانع نفوذ گردوخاک شود! مزیت دوم که شاید کم‌اهمیت به نظر برسد این است که یک درایو را می‌توان برای ده‌ها کامپیوتر مجهز به پورت USB استفاده کرد. در این صورت هزینه‌ی تمام شده هم به مراتب کمتر خواهد بود.

دی‌وی‌دی رایتر اکسترنال

ایجاد ایمیج (ISO) و استفاده از درایو مجازی

ایمیج DVD همان زیپ کردن محتوا نیست!

چند سال پیش هنگام اجرای برخی بازی‌ها، دی‌وی‌دی بازی می‌بایست در درایو نوری قرار می‌گرفت. در حال حاضر هم برخی نرم‌افزارها به همین شکل قابل استفاده هستند.  گاهی سی‌دی یا دی‌وی‌دی نرم‌افزاری به دستمان می‌رسد و روی آن انبوهی فایل‌های کوچک قرار دارد که طبعاً عمل کپی و پیست را کند می‌کند. در چنین شرایطی استفاده از ایمیج سی‌دی یا دی‌وی‌دی بسیار مفید است. دقت کنید که ایمیج دی‌وی‌دی با کپی کردن یا زیپ کردن محتوا ایجاد نمی‌شود بلکه باید از نرم‌افزارهایی برای ریپ کردن محتوا استفاده کنیم.

منظور از ایمیج یا در واقع تصویر یک دی‌وی‌دی این است که محتویات آن را در قالب فایلی با پسوند ISO و پسوندهای معروف و کاربردی دیگر ذخیره کنیم. عمومی‌ترین پسوند ISO است.

پس از تهیه کردن ایمیج دی‌وی‌دی کافی است از نرم‌افزارهای ایجاد درایو مجازی استفاده کنیم و نه تنها یک درایو بلکه چندین درایو مجازی داشته باشیم.

انتقال ایمیج دیسک‌های نوری ساده است و به راحتی به فلش یا دیسک بوت‌ابل تبدیل می‌شوند.

به شخصه برای ایجاد ایمیج دی‌وی‌دی از نرم‌افزار PowerISO استفاده می‌کنم اما نرم‌افزارهای متنوعی مثل Nero ، infraRecorder و ... برای تهیه کردن ایمیج وجود دارد. پاورایزو خود توانایی ایجاد درایو مجازی هم دارد. در ویندوز 8 و ویندوز 10، به محض دابل کلیک کردن روی یک ایمیج دی‌وی‌دی، بلوری یا سی‌دی، درایو مجازی ایجاد شده و محتوای دیسک نوری در دسترس خواهد بود. البته تمام فرمت‌های ایمیج پشتیبانی نمی‌شود، به همین علت بهتر است ایمیج‌های خود را با فرمت استاندارد ISO تهیه کنید. انتقال ایزوها بسیار راحت است و هر زمان که لازم باشد می‌توان ایزو را روی یک دیسک واقعی رایت کرد و یا از ایزو یک فلش بوت‌ابل برای نصب ویندوز، تهیه‌ی بک‌آپ، دیسک نجات آنتی‌ویروس‌ها و مانند آن تهیه کرد.

ایمیج دیسک نصب نرم‌افزار آفیس

با سی‌دی‌های صوتی چه کنیم؟

منظور از سی‌دی صوتی سی‌دی‌هایی است که فایل‌ها با کیفیت بسیار بالا رویشان ذخیره شده است و منظور فرمت‌هایی مثل mp3 یا aad و m4a نیست. سی‌دی صوتی را به صورت معمول نمی‌توان کپی کرد. بهترین روش این است که آن را با نرم‌افزارهای ریپ سی‌دی صوتی به فایل‌های معمولی mp3 و مانند آن تبدیل کنید. با نرم‌افزار iTunes اپل می‌توانید سی‌دی صوتی را به فایل‌های mp4 که در حقیقت شامل استریم صدا با کدک Apple AAC هستند تبدیل کنید. کیفیت کدک اشاره شده بسیار عالی است و ریپ کردن هم فرآیند بسیار ساده‌ای دارد.

ریپ کردن یک سی‌دی صوتی به کمک iTunes اپل

انتقال فایل‌های موسیقی به مراتب ساده‌تر از استفاده از سی‌دی‌های صوتی است. قطعاً کیفیت اندکی پایین‌تر است اما نه در حدی که متخصصین امر هم توان شناسایی موسیقی اصلی و ریپ شده را داشته باشند.

ریپ کردن دی‌وی‌دی‌ها و بلوری‌ها

در مورد کدک‌های پیشرفته‌ای مثل x264 و x265 مقالات جالب و مفصلی تهیه کردم. این کدک‌ها به راحتی ویدیوهای 50 گیگابایتی را به ویدیوهای 10 گیگابایتی تبدیل می‌کنند. اگر افت چند درصدی کیفیت مهم نباشد، تبدیل فیلم فول‌ اچ‌دی 50 گیگابایتی به ویدیوی 5 گیگابایتی بسیار ساده است.

از نرم‌افزارهای رایگان و بروز استفاده کنید تا کیفیت ویدیوی فشرده شده حداکثر باشد.

برای ریپ کردن ویدیو نرم‌افزار ساده و در عین حال قدرتمندی که می‌توان پیشنهاد کرد، Handbrake است. البته نرم‌افزارهای متعددی برای تبدیل و ریپ کردن دیسک‌های بلوری یا دی‌وی‌دی وجود دارد ولیکن کدک H.264 استفاده شده در اغلب نرم‌افزارها و به خصوص موارد تجاری، x264 نیست! x264 کدکی است که استفاده از آن برای عموم رایگان است و به همین علت در نرم‌افزارهای رایگانی مثل Handbrake استفاده شده است. توصیه‌ی من این است که حتماً از نرم‌افزارهای رایگان و بروز استفاده کنید و با حوصله آپشن‌های مختلف تبدیل ویدیو را بررسی نمایید.

ریپ کردن یک سی‌دی صوتی به کمک iTunes اپل

استفاده از درایوهای نوری مشترک در شبکه

می‌توان درایوهای نوری را هم مثل پرینتر و ... با سایر کامپیوترهای موجود در شبکه به اشتراک گذاشت. به این ترتیب در مواقع ضروری، مشکلی با دیسک‌های نوری نخواهیم داشت. قابلیت remote disc sharing در سیستم عامل مک و share disk over network در ویندوز، هر دو به منظور به اشتراک‌گذاری درایونوری طراحی شده‌اند ولیکن دیسک‌های نرم‌افزاری که دارای قفل باشند، به این روش به اشتراک گذاشته نمی‌شوند. شاید روش ریپ کردن و تهیه‌ی ISO در برخی موارد پاسخ‌گو باشد.

به اشتراک‌گذاری دیسک‌های نوری در شبکه

شما چه قدر به درایوهای نوری وابسته هستید و به نظرتان در سال‌های آتی آیا لپ‌تاپ‌ها همچنان دارای درایو نوری خواهند بود؟