تورنت یکی از روش‌های به اشتراک‌گذاری فایل است که به سرورهای قدرتمند نیازی ندارد و همه‌ی کاربران می‌توانند فایل‌های موجود را از دیگر کامپیوترها دانلود و یا روی آنها آپلود کنند.

در ادامه با Seed و Peer و روش استفاده از تورنت آشنا می‌شویم.

Torrent را احتمالاً به عنوان پسوند فایل‌های خاصی می‌شناسید که برای دانلود فایل اصلی در نرم‌افزارهایی مثل BitTorrent یا utorrent استفاده می‌شوند. فایلی که حجمی کمتر از 100 کیلوبایت دارد و با آن می‌توان چند گیگابایت داده را دانلود کرد. اما واقعاً در تورنت چه اتفاقی می‌افتد، سرورها و فایل‌ها کجا نگه‌داری می‌شوند و ما چطور به آنها دسترسی پیدا می‌کنیم؟

تورنت چیست ؟

در استفاده از پروتکل‌های P2P یا Peer to Peer که تورنت نمونه‌ای از آن است، یک سرور مرکزی وجود ندارد! حالت معمولی این است که کامپیوتر من و شما به عنوان یک کلاینت به سرور مرکزی متصل می‌شود و وب‌سایت یا فایل‌ها دانلود می‌شوند. اما در تورنت وضعیت کاملاً متفاوت است.

در تورنت تمام کامپیوترها می‌توانند سرور و کلاینت باشند! تنها چیزی که لازم است اتصال به سرورهایی به اسم Tracker است که کارشان درست مثل نامشان است: دنبال کننده یا ردیاب.

سرور Tracker به کامپیوتر شما به عنوان یک کلاینت می‌گوید که فایل موردنظر روی چه کامپیوترهایی نگه‌داری می‌شود و در ادامه کامپیوتر شما با دیگر کامپیوترها رابطه برقرار می‌کند و فایل را دریافت می‌کند.

کاربردهای مختلف تورنت

روش اشتراک‌گذاری فایل در تورنت به گونه‌ای است که نیازی به سرورهای بسیار سریع ندارد لذا کاربردهای بسیار زیادی برای آن مطرح شده است. چت، دانلود فایل، به اشتراک‌گذاری فایل و حتی دریافت بروزرسانی‌های یک بازی آنلاین مثل Star Craft II از طریق پروتکل‌های Peer to Peer بسیار ساده و سریع می‌شود.

دانلود آپدیت‌های بازی Star Craft II از طریق P2P

روز به روز بر کاربری‌های تورنت افزوده می‌شود ولیکن در ایران تورنت را بیشتر با فایل‌ها و نرم‌افزارهایی می‌شناسیم که در سایر منابع یافت نمی‌شوند و یا پیدا کردنشان بسیار مشکل است.

سرویس‌ها و وب‌سایت‌های مختلفی برای جست‌وجوی تورنت داریم که اگر سری به آنها بزنید متوجه می‌شوید که محتوای موجود روی کامپیوترهای کاربرانی از سراسر دنیا، چه قدر کامل و گسترده است.

شروع استفاده از Torrent

همان‌طور که گفتم در شروع کار کافی است یک فایل کوچک با پسوند torrent را دانلود کنید. البته برخی وب‌سایت‌های مربوط به تورنت، فایلی با این پسوند در اختیار شما قرار نمی‌دهند بلکه با کلیک روی لینک دانلود، نرم‌افزار تورنت شما به صورت خودکار اجرا می‌شود و دریافت اطلاعات مربوط به فایل‌های دانلودی شروع می‌شود. به هر حال فایل مورد نظر را با نرم‌افزاری مثل utorrent باز کنید:

فایلی با پسوند torrent

قدم بعدی انتخاب فایل‌های موردنظر است. ممکن است در یک فایل کوچک تورنت، مجموعه‌ای از چند صد موسیقی یا عکس یا هر محتوای دیگری موجود باشد که می‌توان آنها را با زدن تیک چک‌باکس برای دانلود علامت‌گذاری کرد.

انتخاب محتوای یک فایل تورنت برای دانلود

البته نگران نباشید، بعداً هم می‌توانید روی فایل‌ها راست کلیک کرده و اولویت دانلود و حتی دانلود نکردن را انتخاب کنید.

تعیین اولویت دانلود فایل‌های تورنت

Seeder و Peer در تورنت به چه معنی است؟

منظور از Peer کسانی است که از تورنت یا در واقع کامپیوترها و وسایل متصل به هم دانلود می‌کنند. Seeder هم به اعضایی گفته می‌شود که تمام فایل یا بخش‌هایی از آن را در اختیار دارند و روی سایر کامپیوترها آپلود می‌کنند.

تصویر زیر را بررسی کنید. دایره‌های سبز فقط آپلود می‌کنند و سیدر هستند و دایره‌های نیمه‌سبز و بنفش، هم دانلود می‌کنند و هم آپلود می‌کنند و لذا نامشان Peer است:

Seed و Peer در شبکه‌ی تورنت

پس از اتصال به تورنت، اگر از نرم‌افزار utorrnet استفاده می‌کنید، به تب زیر دقت کنید و تعداد سیدرها و پیرها را بررسی نمایید:

بررسی موجود بودن و سرعت دانلود و آپلود فایل

من از utorrent که نسخه‌ی اندرویدی هم دارد برای دانلود از تورنت استفاده می‌کنم. در این نرم‌افزار بخش پایین صفحه البته اگر در منوی ویو نمایش Details را فعال کرده باشید، شامل اطلاعات کاملی در مورد فایل‌هاست. در بخش قبلی اشاره کردم که می‌توان دانلود شدن یا نشدن و همین‌طور اولویت در دانلود فایل‌های مختلف را مشخص کرد.

بخش دیگری که در این قسمت وجود دارد، تب Peer است. شما از پیرها و سیدرهای مختلف فایل‌های خود را دریافت می‌کند. هر فایل ممکن است یک تکه نسبتاً بزرگ باشد و یا به قطعات بسیار کوچک تقسیم شده باشد. هر قطعه ممکن است از یک Peer دانلود شود و در نتیجه سرعت دانلود به شکل محسوسی افزایش یابد.

در تصویر زیر تعداد Seed و Peer و همین‌طور تعداد قطعات فایل مشخص شده است، دقت کنید که 542 قطعه‌ی 256 کیلوبایتی روی هم رفته تنها 135 مگابایت حجم دارد:

بررسی تعداد Seed و Peer برای یافتن تورنت‌های سریع

تورنت‌هایی به سرعت دانلود می‌شوند که تعداد سیدرها بالا باشد و یا لااقل سرعت سیدرهای کم‌تعداد بسیار بالا باشد.

اما یک نکته‌ی دیگر، ممکن است چندین Seeder خوب و سریع برای یک فایل موجود باشد و در ابتدا فایل به سرعت دانلود شود اما در نهایت تکمیل نشود!

مشکل اینجاست که هیچ یک از Seederها فایل را با تمام بخش‌های کوچک آن در اختیار ندارد و تکمیل کردن چنین فایلی غیر ممکن است.

قبل از ادامه‌ی دانلود بررسی کنید که مثل تصویر زیر حداقل تعدادی از Seederها فایل 100 درصد کامل را در اختیار داشته باشند:

بررسی موجود بودن فایل‌ها در تورنت

ایجاد یک تورنت جدید

شما هم می‌توانید فایل‌ها را با تورنت به اشتراک بگذارید. کار بسیار ساده‌ایست. از منوی فایل گزینه‌ی Create new torrent را انتخاب کنید. آدرس فایل‌های موردنظر خود را بدهید و در نهایت می‌توانید تنظیمات بیشتری مثل انتخاب سرورهای Tracker را هم انجام دهید.

ایجاد یک تورنت جدید

آخرین گام کلیک روی Create و انتخاب اسم فایل تورنت است. این فایل را می‌توانید ایمیل کنید، روی هاست‌های عمومی آپلود نماید و خلاصه به نوعی با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا دریافت فایل از کامپیوتر شما را شروع کنند. دقت کنید که ممکن است برخی ISPها با ایجاد و آپلود تورنت‌ها مشکل داشته باشند.

محل فایل‌ها تا زمانی که دوستان شما در حال دانلود هستند، نباید تغییر کند چرا که این تغییرات موجب قطع شدن دانلود می‌شود.

انتخاب و به اشتراک‌گذاری فایل‌ها از طریق Torrent

تورنت و امنیت، اعتماد کنیم یا نه؟

با توضیحاتی که دادم روشن است که فایل‌های موجود در سیستم گسترده‌ی تورنت ممکن است ویروس، بدافزار و انواع و اقسام مخرب‌ها باشند. از طرفی ممکن است یک نرم‌افزار بسیار کمیاب را به همراه کرک آن در تورنت پیدا کنید و در عین حال کرک مربوطه واقعاً کرک نباشد بلکه یک ویروس باشد!

سیستم تورنت به گونه‌ای است که من و شما به راحتی می‌توانیم فایل‌های آلوده را ارسال کنیم؛ از این رو امنیت آن در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد. بهترین کار این است که فایل‌های دانلودی خود را به دقت اسکن کنید و فرض کنید همگی ویروس هستند تا بعداً پشیمان نشوید.