چندی پیش مقایسه‌ای بین اینکدر H.265 و H.264 و در حقیقت دو اینکدر رایگان x264 و x265 انجام داده بودم. پیشرفت اینکدر x265 هم مثل x264 بسیار سریع‌تر از اینکدرهای تجاری است. کیفیت ویدیو را یک بار دیگر مقایسه می‌کنیم.

عموماً کدک‌های ویدیویی در اینکد کردن یا به اصطلاح رایج، کانورت و تبدیل ویدیو (که تعریف درستی نیست) در بیت‌ریت‌های بالا مشکلی ندارند ولیکن زمانی که بیت‌ریت ویدیو را کاهش می‌دهیم، نویز، مربعی شدن و مات شدن بخش‌هایی از تصویر کاملاً آشکار می‌شود.

این برای برای مقایسه، 30 ثانیه از فیلم Flowers of War را انتخاب کرده‌ام. 30 ثانیه ویدیو با رزولوشن 720p. برای اینکه کیفیت اینکدر x264 و x265 کاملاً آشکار شود، بیت‌ریت بسیار پایین 300 را انتخاب می‌کنم. نرم‌افزاری که برای تبدیل سریع و آسان ویدیو استفاده شده، HandBrake 1.0.2 نسخه‌ی 64 بیتی است.

x264 و x265 با پریست تنظیمات Slow، بیت‌ریت ویدیو 300 کیلوبیت بر ثانیه و تبدیل به صورت دو مسیره انتخاب شده است. در قدم بعدی برای ارزیابی بهتر، x264 با پریست Placebo که کندترین حالت ممکن است، انتخاب شده و برای افزایش کیفیت از Tune متریک PSNR استفاده شده است. در نهایت x265 با پریست Ultrafast که سرعت آن را به x264 با پریست Slow نزدیک می‌کند، انتخاب شده است. 4 حالت مختلف برای مقایسه کردن کیفیت ویدیو با بیت‌ریت مساوی و کیفیت ویدیو با سرعت تبدیل مساوی.

برای آشنایی با آپشن‌های x264 و متریک‌های PSNR و SSIM به مقاله‌ی دیگری که منتشر شد، توجه فرمایید:

همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، Tune کردن غیر فعال شده تا بهینه‌سازی خاصی صورت نگیرد.

مدت زمان تبدیل ویدیو با تنظیمات و اینکدرهای مختلف

مدت زمان تبدیل ویدیوی 720p سی ثانیه‌ای
  مدت زمان تبدیل استفاده از پردازنده
x264 کند 12 ثانیه 100
x265 اولترافست 15 ثانیه 100
x264 بسیار کند با بهینه‌سازی PSNR 135 ثانیه 100
x265 کند 115 ثانیه 100

چند مقایسه

دقت کنید که تصاویر زیر حاصل اسکیل شدن 1.5 برابری ویدیوی خروجی است تا بتوان راحت به مقایسه جزئیات پرداخت.

فریم اصلی

تبدیل با x265 ، پریست Ultrafast بدون بهینه‌سازی متریک

تبدیل با x264 ، پریست Slow بدون بهینه‌سازی متریک و نوع محتوا

تبدیل با x264 ، پریست Slow بدون بهینه‌سازی متریک و نوع محتوا

تبدیل با x265 ، پریست Slow بدون بهینه‌سازی متریک

نتیجه‌گیری

سرعت تبدیل با x265 حدود 8 برابر کمتر از x264 است. در آخرین تصویر، ویدیوی اصلی ذرات آینه را به خوبی آشکار کرده ولیکن x264 نمی‌تواند ذرات را به خوبی نمایش دهد. x265 بخشی از ذرات را نشان می‌دهد.

در ویدیوی دوم و اول، x264 حتی با کندترین حالت تبدیل یعنی Placebo که سرعت آن را از حالت Slow اینکدر x265 هم پایین‌تر آورده، کاری از پیش نمی‌برد. وضوح لبه‌ی اجسام و وضوح بافت و شطرنجی شدن ویدیو، به نفع x265 است.

بنابراین اگر کیفیت ملاک اصلی باشد، با x265 نتیجه‌ی بهتری حاصل می‌شود ولیکن سرعت تبدیل 5 تا 10 برابر کمتر خواهد بود.

سرعت تبدیل ویدیوی 720p با x265 به قدری است که باید 5 برابر زمان فیلم یا ویدیو صبر کنیم تا تبدیل پایان یابد. بنابراین سوالی که خیلی‌ها می‌پرسند این است که اگر تنظیمات ساده و سریع x265 را انتخاب کنیم، کیفیت بهتر از x264 با همان سرعت نخواهد بود؟

پاسخ منفی است. در فریم اول، x265 با تنظیمات اولترافست تقریباً تمام بافت زمین را از بین برده است. ذرات شیشه در گوشه‌ی چپ و پایین تصویر به مراتب کمتر از خروجی x264 کند بوده و لذا اگر سرعت برابر و نسبتاً بالا مدنظر باشد، فعلاً x264 است که پیروز می‌شود.

نکته‌ی آخر اینکه برای دیکد و پخش ویدیوی x265 باید دیکدر سخت‌افزاری HEVC در اختیار داشته باشیم تا سرعت کافی باشد. در غیر اینصورت دیکدرهای نرم‌افزاری به شدت از هسته‌های پردازنده‌ی اصلی استفاده کرده و عمر باتری، مصرف انرژی و دمای ابزاری که ویدیو را پخش می‌کند، فزونی می‌یابد. شاید در مورد پی‌سی مشکلی وجود نداشته باشد اما برای تبلت، گوشی و لپ‌تاپ، بهتر است فعلاً به HEVC روی‌گردان نشویم.